ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ႏွင့္ လန္ဒန္သို႔ ထြက္ခြာမသြားမီ လအနည္းငယ္အလိုေလာက္တြင္ ကာကီ၀တ္စံု ၀တ္ဆင္ထားသူမ်ားက ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္သျဖင့္ ဦးေစာမ်က္ေစ့တြင္ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါသည္။ ဦးေစာသည္ ဤ ကိစၥတြင္ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္တပ္ဖဲြ႔၀င္မ်ား၌ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ယူဆကာ ကလဲ့စားေခ်ျခင္းျဖစ္ သည္ဟု အခ်ဳိ႕ကခန္႔မွန္းၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာင္စီတခုလံုးအား သုတ္သင္ေခ်မႈန္းရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားကို ရွင္းလင္းသုတ္သင္လိုက္ျခင္းျဖင့္ သူသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာ မည္ဟူေသာ ထူးဆန္းသည့္ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးကို ဦးေစာ စီစဥ္ခဲ့ဟန္တူပါသည္။
ေအာင္ဆန္း
ေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ျမန္မာျပန္ - ေဒါက္တာေအာင္ခင္
ေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ျမန္မာျပန္ - ေဒါက္တာေအာင္ခင္
က်မ မွတ္မိႏုိင္ေသာ အ႐ြယ္မေရာက္မီကပင္ က်မ၏ ဖခင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ “ေဖေဖဟာ ဘယ္လိုလူစားမ်ဳိးပါလိမ့္” ဟူေသာ သိခ်င္စိတ္ျဖင့္ ဖခင္၏ဘ၀လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာေပ အေထာက္အထားမ်ားကို က်မ စတင္စုေဆာင္း ေလ့လာဖတ္႐ႈျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပပါ အတၳဳပၸတၱိစာတမ္းကို ေရးသားရာ၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ျခင္း အေထာက္အထားမ်ားကို အဓိကအေျခခံထားပါသည္။ အေၾကာင္းအရာႏွစ္ရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍သာလွ်င္ က်မတို႔မိသားစုႏွင့္ ေဖေဖ့အား ေကာင္းစြာသိကြၽမ္းခဲ့သူမ်ား ထံမွ သိရွိရေသာအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚတြင္ အေတာ္အသင့္ အေျခခံထားပါသည္။
ေသြးသားနီးကပ္စြာ ေတာ္စပ္သူတဦး၏ အတၳဳပၸတၱိကိုေရးရသည္မွာ မလြယ္ကူပါ။ ဓမၼဓိဌာန္က်က်ေရးႏုိင္မည္ မဟုတ္ဟု အစြပ္စဲြခံရႏိုင္ပါသည္။ တကယ္တမ္းတြင္လည္း အတၳဳပၸတၱိေရးသူတို႔သည္ မိမိတို႔ ရွာေဖြစုေဆာင္းရ ရွိေသာ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ဥာဏ္ကို ပံုစံသြင္းေပးခဲ့ေသာ အျဖစ္အပ်က္၊ အေတြ႔အၾကံဳမ်ား၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈမွ ကင္းလြတ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ က်မအေနျဖင့္ က်မဖခင္၏ ႐ုပ္ပံုလႊာ ကို က်မျမင္သည့္အတုိင္း မွန္ကန္စြာ ေပၚလြင္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေရးသားထားပါသည္ဟုသာ ေျပာႏုိင္ပါသည္။
* * * * * *
ေအာင္ဆန္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အညာေဒသရွိ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕ကေလး၌ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔ တြင္ ဖြားျမင္ပါသည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ျမန္မာဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ပ်က္သုန္းေစၿပီး ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္သို႔ က်ဆင္းေစခဲ့ေသာ တတိယအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပဲြအၿပီး ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) အၾကာတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ နတ္ေမာက္နယ္သူနယ္သားမ်ားသည္ ျမန္မာဘုရင္မ်ား၏ အမႈကိုထမ္းေဆာင္သည့္ အစဥ္အလာရွိသူမ်ားျဖစ္၏။ေအာင္ဆန္း၏ မိခင္မ်ဳိး႐ိုးထဲတြင္ ရာထူးႀကီး မင္းမႈထမ္းအခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဖာသည္ လယ္ သမားမ်ဳိး႐ိုးမွျဖစ္ၿပီး ေလာကီေရးရာတြင္ လိမၼာေရးျခားမရွိ၊ စကားမေျပာ တံုဏွိဘာေ၀ ေနတတ္သူတဦး ျဖစ္ ပါသည္။ ဉာဏ္ရည္ေကာင္း၍ စာေပဖက္တြင္ ထူးခြၽန္ေသာ္လည္း စကားနည္းလြန္းသျဖင့္ ဦးဖာသည္ မိမိ၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အလုပ္ျဖစ္ေသာ ေရွ႕ေနအလုပ္၌ ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထက္ျမက္သြက္ လက္လွေသာ မိခင္ေဒၚစုသာလွ်င္ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးကို အဓိကတာ၀န္ယူရပါသည္။
ေဒၚစု၏ ဦးေလးေတာ္သူသည္ ၿဗိတိသွ်တို႔ကို ေရွးဦးစြာ ေတာ္လွန္ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ ျမန္မာအုပ္စုတစုကို ေခါင္း ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး၌ “ဗိုလ္လေရာင္” ေခၚ “ဦးမင္းေရာင္” အား ၿဗိတိသွ်တို႔က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ လိုက္ပါသည္။ “ကုလားတို႔ ကြၽန္မခံ” ဟူေသာ စိတ္ထားရွိခဲ့သည့္ ထိုရဲရဲေတာက္ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢဳိလ္ႀကီးကား ေအာင္ ဆန္းမိသားစုႏွင့္ နယ္သူနယ္သားမ်ား ဂုဏ္ယူစံထား အားက်ဖြယ္ရာ ျဖစ္လာပါသည္။
ညီအကိုေမာင္ႏွမ (၆) ဦး (ကေလးဘ၀ကပင္ ကြယ္လြန္ၾကသူမ်ားအပါအ၀င္ဆိုလွ်င္ ေမြးခ်င္း - ၉ ဦး) အနက္ အေထြးဆံုးျဖစ္သူ ေအာင္ဆန္းသည္ သူကိုယ္တုိင္ေရးခဲ့ေသာ မွတ္တမ္းအရ ညစ္ပတ္ခ်ဴခ်ာ အစားၾကဴး၍ လံုး ၀ႏွစ္လိုဖြယ္မဟုတ္ေသာ ကေလးတဦးျဖစ္ပါသည္။ စကားေျပာလည္း ေနာက္က်လွသျဖင့္ မိသားစုက ‘စြန္႔အ’ ေနသလားဟူ၍ပင္ ပူပင္ခဲ့ရ၏။ သို႔ေသာ္ ေအာင္ဆန္းကေလးသည္ ပရိယာယ္မရွိျခင္း၊ အလြန္႐ိုးသားေျဖာင့္ မတ္ျခင္း၊ ဆင္းရဲသူမ်ားအား သနားၾကင္နာတတ္ျခင္း စေသာ ခ်စ္စဖြယ္စိတ္ဓာတ္မ်ားျဖင့္ ျပည့္စံုသည္ဟု သူ႔ အား ငယ္စဥ္က ေကာင္းစြာသိခဲ့သူမ်ားႏွင့္ သူ႔မိသားစု၀င္မ်ားက ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကပါသည္။ေအာင္ဆန္းမိသားစုမွာ ဥာဏ္ရည္ေကာင္းၿပီး ပညာဖက္တြင္ ထြန္းေပါက္သူမ်ားအျဖစ္ နာမည္ေကာင္းရထား ပါသည္။ ေအာင္ဆန္း၏ အကို (၃) ဦးမွာ အသက္ငယ္ငယ္ေလးတြင္ ေက်ာင္းစတက္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ေအာင္ ဆန္းမွာမူ အေမပါတက္မွ ေက်ာင္းတက္မည္ဆိုကာ ကတ္ဖဲ့ေန၏။ စိတ္ဓာတ္ၾကံ႕ခိုင္လွပါသည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္ေသာ ေဒၚစုသည္ သားေထြးေလးကို အလြန္ညႇာတာေလ့ရွိၿပီး သူ႔စိတ္ပါမွသာ ေက်ာင္းတက္ပါေစေတာ့ဟု အလိုလိုက္ထားခဲ့၏။
သို႔ျဖင့္ (၈) ႏွစ္သားအ႐ြယ္ေရာက္ေသာအခါမွ ေအာင္ဆန္း ေက်ာင္းတက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ပါေတာ့သည္။ အကိုျဖစ္ သူ ေအာင္သန္း ရွင္သာမေဏေဘာင္သို႔ ၀င္ေသာအခါ၌ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေန သံဃာတို႔ဘ၀ကို သေဘာက်၍ ေပလား၊ ရွင္ေလာင္းမ်ားစီးသည့္ ကႀကိဳးတန္ဆာ ဆင္ရင္ထားေသာ ျမင္းျဖဴေလးကို သေဘာက်၍လားမသိ၊ ေအာင္ဆန္းက သူလည္း ရွင္ျပဳခ်င္ပါသည္ဟု ဆိုလာပါေတာ့သည္။ လိမၼာပါးနပ္ေသာ အေမက အခြင့္ေကာင္း ကို ခ်က္ခ်င္းယူ၍ ရွင္မျပဳမီ စာေရးစာဖတ္တတ္ရန္ လိုမည္ဟု ေထာက္ျပလိုက္ပါသည္။
ေက်ာင္းစတက္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ ေအာင္ဆန္းသည္ ထူးခြၽန္ေသာ ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္လာ ပါသည္။ စာႀကိဳးစား၍ စည္းကမ္း႐ိုေသၿပီး အတန္းထဲတြင္ အစဥ္ထိပ္တန္းက ရွိေနခဲ့ပါသည္။ ေအာင္ဆန္း၏ ပထမေက်ာင္းမွာ နတ္ေမာက္ ဦးေသာဘိတ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေလာကုတၱရာပညာသာ မက ေခတ္သစ္ပညာရပ္အခ်ဳိ႕ကိုပါ သင္ၾကားေပးေသာ ထိုစဥ္အေခၚ ေလာကဓာတ္ေက်ာင္းမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ နတ္ေမာက္ေက်ာင္းတြင္ အဂၤလိပ္စာ သင္ၾကားေပးျခင္းမရွိေပ။
ထိုအခ်ိန္က အထက္တန္းပညာသင္ၾကားရာ၌ လိုအပ္ခ်က္တခုျဖစ္ေသာ အဂၤလိပ္စာကို အကိုႀကီးမ်ားက သင္ ထားၿပီးျဖစ္သည့္အတိုင္း ေအာင္ဆန္းကလည္း တတ္ေအာင္သင္မည္ဟု စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားလိုက္၏။ သို႔ျဖင့္ ေအာင္ဆန္းလည္း ေရနံေခ်ာင္း အမ်ဳိးသားေက်ာင္းသို႔ အသက္ (၁၃) ႏွစ္အ႐ြယ္၌ ေျပာင္းသြားပါသည္။ သား ေထြးေလးကို အိမ္မွ ခဲြခြာမသြားေစလိုေသာ ေဒၚစုထံမွ ေရနံေခ်ာင္းေက်ာင္းတက္ခြင့္ရရန္ ေအာင္ဆန္း အစာ ငတ္ခံဆႏၵျပပဲြေလးတခုကို ဆင္ႏဲႊခဲ့ရပါေသးသည္။
ေရနံေခ်ာင္းေရာက္ေသာအခါ ေက်ာင္းတြင္ ဆရာတဦးအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ အကိုႀကီး ဦးဘ၀င္း၏ ထိန္းေက်ာင္းေစာင့္ေရွာက္မႈေအာက္တြင္ ေနခဲ့ရသည္မွာ ေအာင္ဆန္းအတြက္ လြန္စြာမွ ကံေကာင္းပါသည္။ ဦးဘ၀င္းသည္ ညီငယ္ေလး၏ ပညာေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ အေထြေထြေကာင္းမြန္တိုးတက္ေရးတို႔ကို စည္း ကမ္းရွိရွိ၊ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ အထူးဂ႐ုစိုက္ခဲ့၏။ ညီျဖစ္သူကလည္း ပညာေရးဖက္တြင္ အားေကာင္းေၾကာင္း ဆက္လက္ျပသကာ အသက္ (၁၅) ႏွစ္အ႐ြယ္၌ သတၱမတန္းစာေမးပဲြတြင္ ဗုဒၶဘာသာစာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား၌ ပထမစဲြသူမ်ားအား ခ်ီးျမႇင့္ေသာ ဦးေ႐ႊဘို ေ႐ႊတံဆိပ္ႏွင့္ ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကး ဆုကို ရရွိခဲ့၏။
အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားမွာ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒဆန္႔က်င္သပိတ္မွ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအက္ဥပေဒသည္ အခြင့္ထူးခံ လူနည္းစုေလးကိုသာ အထက္တန္းပညာ သင္ၾကားခြင့္ေပးရန္ ရည္႐ြယ္သည္ဟု ဆန္႔က်င္သူမ်ားကယူဆခဲ့ပါသည္။ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားသည္ ျမန္မာလူငယ္တို႔အား သူတို႔ ၏ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံ ဘ၀အေျခအေနကို ႏိုင္ငံေရးအသိတရားအရ ခံစားနားလည္ေစၿပီး၊ ထိုဘ၀မွ လြတ္ ေျမာက္လိုစိတ္မ်ား အသည္းႏွလံုးအတြင္းမွ ျဖစ္ေပၚလာရန္ က်ဳိခ်က္ေပးလိုက္ေသာ ေနရာမ်ားသဖြယ္ျဖစ္ပါ သည္။
မိမိ၏ႏုိင္ငံကို လူမ်ဳိးျခားတို႔အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္လိုေသာဆႏၵသည္ ေရနံ ေခ်ာင္းအမ်ဳိးသားေက်ာင္း မတက္မီကာလကပင္ ေအာင္ဆန္း၏ စိတ္တြင္ ကိန္းေအာင္းေနခဲ့ပံုရပါသည္။ က ေလးဘ၀က ၿဗိတိသွ်တုိ႔အား ပုန္ကန္ေမာင္းထုတ္ရန္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ၾကံစည္စဥ္းစားခဲ့ပံု၊ တခါတရံ ျပဒါးရွင္ လံုးကဲ့သို႔ေသာ တန္ခိုးသိဒၶိရွင္ပစၥည္းမ်ား အကူအညီျဖင့္ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးကိုရယူရန္ စိတ္ကူးယဥ္ ခဲ့ပံုအေၾကာင္းကို သူ၏ ကိုယ္ေရးအတၳဳပၸတၱိေဆာင္းပါးတြင္ ေရးသားထားပါသည္။
အမ်ဳိးသားေက်ာင္း၌ ေနစဥ္အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေလာက၌ နာမည္ႀကီးေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ား၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားကို စိတ္၀င္ စားလာၿပီး စကားရည္လုပဲြမ်ားတြင္လည္း ပါ၀င္ဆင္ႏဲႊခဲ့၏။ သူ၏ ေဟာပံုေျပာပံုမွာ အားတက္စရာမဟုတ္ေသာ္ လည္း ကိုင္တြယ္ရမည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ေသခ်ာေစ့စပ္စြာ ျပင္ဆင္ထားျခင္း၊ ယံုၾကည္ခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အေဟာေကာင္း၊ အေျပာေကာင္းဟူ၍ နာမည္ရခဲ့၏။
ေက်ာင္းဂ်ာနယ္ စာတည္းအျဖစ္လည္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့၏။ ထိုကဲ့သို႔ စာသင္ခန္းျပင္ပလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ္ လည္း တေယာက္တည္း အေတြးနယ္ထဲ နစ္ျမဳပ္ေနတတ္ျခင္း၊ ေနပံုထုိင္ပံုေထာင့္မက်ဳိးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေအာင္ ဆန္းကို လူ႔ဂြစာ လူထူးလူဆန္းအျဖစ္ ေက်ာင္းေနဖက္မ်ားက ျမင္ၾကပါသည္။ ၁၉၃၂ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္ စာေမးပဲြ၌ ျမန္မာစာ၊ ပါဠိဘာသာဂုဏ္ထူးမ်ားျဖင့္ “ေအ” အဆင့္မွ ေအာင္ျမင္ကာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ ပ ညာဆက္သင္ရန္ ေရာက္သြားပါသည္။
ေအာင္ဆန္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ ေရာက္လာသည့္ႏွစ္သည္ကား ဆရာစံသူပုန္ကို ၿဗိတိသ်အစိုးရက ေခ်မႈန္း ကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေသဒဏ္ေပးခဲ့ၿပီး တႏွစ္ၾကာကာလကပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ခံစားေနရေသာ အတိဒုကၡမ်ားမွ ေပၚေပါက္လာရေသာ ပုန္ကန္မႈကို ၿဗိတိသ်အစိုးရက ရွင္ဘုရင္ျဖစ္လိုေသာ အယူသည္းသူတေယာက္ ဦးေဆာင္သည့္ ေတာသူေတာင္သား ပုန္ကန္မႈမွ်သာျဖစ္သည္ဟု ေသးသိမ္ေစရန္ ႏွိမ္၍ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ပါ၀င္ဆင္ႏဲႊခဲ့သူ မမ်ားျပား ေသာ္လည္း ထိုပုန္ကန္မႈအေပၚ အေတာ္ပင္ ဂ႐ုဏာထားၾကပါသည္။ ဆရာစံကို စဲြေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိသူတဦးအ ျဖစ္ မျမင္သူမ်ားကပင္ သူပုန္တို႔၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ႏွင့္ သတၱိေျပာင္ေျမာက္မႈေၾကာင့္ စိတ္လႈပ္ရွားတက္ႂကြခဲ့ရၿပီး အစိုးရ၏ ရက္စက္ၾကမ္းတမ္း တုံ႔ျပန္မႈမ်ားေၾကာင့္ အေရးနိမ့္သြားရေသာ သူပုန္တို႔ကို မ်ားစြာသနားၾကင္နာခဲ့ ၾက၏။
ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အေစာပိုင္းကာလတြင္ က်င့္သံုးေသာ ၿငိမ္၀ပ္ေအးခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္မွာ အေတာ္အတန္ ေအာင္ျမင္မႈရွိခဲ့ေသာ္လည္း လူမ်ဳိးျခားႀကီးစိုးမႈကုိ ျမန္မာမ်ားက ေက်နပ္စြာ လက္ခံျခင္းမရွိပါ။ ကိုလိုနီအစိုးရ ပိုမိုခိုင္ျမဲလာသည္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူမ်ဳိးျခားတို႔၏ ပလႊားေမာက္မာေသာ အမူအက်င့္မ်ားႏွင့္ တုိင္းျပည္အတြက္ စစ္မွန္ေသာေကာင္းက်ဳိးကိစၥရပ္တို႔ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈမႈမ်ားသည္ တုိင္းသူျပည္သားတို႔၏ မႏွစ္သက္ မေက်နပ္စိတ္ မ်ားကို ဆြေပးသကဲ့သို႔ ျဖစ္လာပါသည္။
ပထမဦးစြာေပၚထြန္းခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားေရးရာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာ့႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ တည္တံ့ခုိင္ျမဲရန္ႏွင့္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ရန္ကိုသာ ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေခတ္ပညာတတ္ ျမန္မာလူ ငယ္အေရအတြက္ မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္အမွ် ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားပါ ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ၁၉၀၆ ခုႏွစ္ တြင္ တည္ေထာင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာကလ်ာဏယု၀အသင္း(၀ိုင္အမ္ဘီေအ)သည္ ႏိုင္ငံေရးရာမ်ားကို စတင္ ကိုင္တြယ္ေသာ အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သပိတ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ခဲ့ပါသည္။
အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈ အရွိန္အဟုန္ရလာေသာအခါ ‘၀ိုင္အမ္ဘီေအ’ သည္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္၌ ‘ဂ်ီစီဘီေအ’ အသြင္ သို႔ ကူးေျပာင္းသြားပါသည္။ ပထမဦးဆံုး ေပၚေပါက္လာေသာ အမ်ဳိးသားမဟာမိတ္အဖဲြ႔ဟု ေခၚႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရးရာလႈပ္ရွားမႈကို တုိက္ရည္ခိုက္ရည္သြင္းေပးလိုက္ေသာ ပုဂၢဳိလ္မွာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္၏ စိတ္အားထက္သန္ေသာ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုမႈတို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္းတြင္ မ်ဳိး ခ်စ္စိတ္ဓာတ္ျပင္းျပစြာ တက္ႂကြလာပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စုေပါင္းညီညာေသာ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ေပၚေပါက္ေစမည့္ အင္အားမ်ားမွာ ႏိုင္ငံေရးအကဲြအျပားမ်ားေၾကာင့္ လြင့္စင္သြားရ၏။
၁၉၂၂ ခုႏွစ္တြင္ (၂၁) ဦးပါတီသည္ ဂ်ီစီဘီေအမွ ခဲြထြက္သြားၿပီးေနာက္တြင္ ထပ္မံကဲြၾကျပန္သျဖင့္ ၁၉၂၀ ခု ႏွစ္မ်ား ကုန္ဆံုးခါနီးတြင္ အဖဲြ႔အစည္း (၃) ဖဲြ႔ ျဖစ္သြားပါေတာ့သည္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မ်ား၏ အစပိုင္းကာလတြင္မူ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံတို႔ ပူးတဲြထားသင့္၊ မထားသင့္ ဟူေသာ “ခဲြေရး-တဲြေရး” ကိစၥအေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား စိတ္၀င္စားစြာ အျငင္းပြားၾကသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
ထိုႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕မွာ ဆရာစံသူပုန္တို႔အား ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ခုံ႐ံုးတင္စစ္ေဆးရာ၌ သူပုန္ မ်ားဘက္မွ ခုခံကာကြယ္ေပးခဲ့သျဖင့္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ၿငိမ္၍ ေခါင္းငံု႔ခံသည့္ကာလမွာလည္း ဆံုးခန္းသို႔ ဦးတည္လာကာ ထုိးႏွက္တိုက္ခုိက္ျခင္း သေဘာေဆာင္ေသာ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားသံုးစဲြရန္ တြန္႔ဆုတ္လိမ့္မည္မဟုတ္ေသာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိသည့္ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား လည္း ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚသို႔ ေရာက္ရွိလာပါသည္။
အသက္ (၁၈) ႏွစ္အ႐ြယ္ ေအာင္ဆန္းသည္ ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္း အညာသားကေလးပင္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိတို႔ လူ႔မလိုင္ဟု အထင္ေရာက္ေနၾကၿပီး ေၾကာ့ရွင္း၀ံ့ႂကြားစြာ ၀တ္ဆင္ေနထုိင္ၾကေသာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ မ်က္ႏွာထား႐ႈသိုးသိုးႏွင့္ အ၀တ္အစား ပိုသီပတ္သီ၀တ္ဆင္ေသာ ေအာင္ဆန္းသည္ အံမ၀င္ဂြင္မက် ျဖစ္ေန၏။ ထို႔အျပင္ သူ႔ထက္သိမ္ေမြ႔ပါးနပ္ေသာ ေက်ာင္းေနဖက္မ်ား၏ ေ၀ဖန္ေနာက္ ေျပာင္မႈကိုလည္း ဂ႐ုမစိုက္ေၾကာင္း ေစာစီးစြာေပၚလြင္ေစခဲ့၏။
ေအာင္ဆန္း တကၠသိုလ္ေရာက္စ ပထမႏွစ္ပတ္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ စကားရည္လုပဲြတရပ္ က်င္းပပါ သည္။ ထိုစကားရည္လုပဲြအၿပီး၌ ေအာင္ဆန္းသည္ ပရိသတ္အၾကားမွထကာ သူ႔အကို ေအာင္သန္း တင္သြင္း ေသာ “ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ႏုိင္ငံေရးမလုပ္သင့္”ဟူသည့္ အဆိုကို ေထာက္ခံလိုက္ပါသည္။ ဤသည္မွာ မိသား စုေသြးစည္းေရး သေဘာေဆာင္သည့္ အျပဳအမူမဟုတ္ပါ။ ယံုၾကည္ခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ေအာင္ဆန္း အဂၤလိပ္စကားေျပာရာတြင္ အသံထြက္ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ကို႔ယို႔ကားရား ေခ်ာေမြ႔ေျပျပစ္ ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ သူ႔စကားမ်ားမွာ နားမလည္ႏိုင္သေလာက္ပင္ျဖစ္၏။ ပရိသတ္က ေျပာင္ေလွာင္သေရာ္ ေအာ္ဟစ္ၾကသျဖင့္ အကိုျဖစ္သူ အေတာ္ပင္အေနရခက္သြား၏။ ေအာင္ဆန္းကမူ ေၾကာက္႐ြံ႕၍ အသံေပ်ာက္ သြားျခင္းမရွိ။ ကဲ့ရဲ႕သံမ်ား၊ ျမန္မာစကားႏွင့္သာေျပာရန္ ႐ိုင္း႐ိုင္းစိုင္းစိုင္း ေအာ္ဟစ္သံမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈကာ အဆင့္အတန္းမမီေသာ သူ႔အဂၤလိပ္စကားကို ပါဠိအသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖင့္ ျဖည့္စြက္၍ သူေျပာလိုရာအားလံုးကို ၿပီးဆံုးေအာင္ ဆက္လက္ေျပာဆုိသြားပါသည္။
ထိုပထမစကားရည္လုပဲြ အျဖစ္အပ်က္သည္ ေနာင္အတြက္ အစဥ္အလာတရပ္ ခ်မွတ္ေပးလိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ သြားပါသည္။ ပရိသတ္က ကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ခ်ေနသည့္ၾကားကပင္ သူေျပာလိုရာကို အဂၤလိပ္စကားႏွင့္ေျပာျခင္း၊ သုန္ သုန္မႈန္မႈန္ ေနတတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သူသည္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ႏုိင္ေသာ အ႐ူးတေယာက္ဟူ၍ပင္ နာမည္ရခဲ့ ၏။
သို႔ေသာ္ ေအာင္ဆန္းသည္ အေ၀ဖန္ခံရမည္ကို ေၾကာက္႐ြံ႕ၿပီး သူလုပ္ကိုင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ထားေသာကိစၥမ်ားကို မလုပ္ဘဲေနမည့္ လူမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။ ေခတ္ၿပိဳင္ကမၻာတြင္ အဂၤလိပ္စကား အေရးပါပံုကို သိရွိနားလည္သျဖင့္ အဂၤ လိပ္စကားကို ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္သံုးစဲြႏုိင္ရန္ သူ ႀကိဳးစား၏။ အဂၤလိပ္စာအုပ္မ်ားကို သဲႀကီးမဲႀကီးဖတ္ျခင္း၊ အျခား သူမ်ား ေျပာပံုဆိုပံုကို နားေထာင္ေလ့လာျခင္း၊ အဂၤလိပ္စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့သူ မိတ္ေဆြရင္း တဦးထံမွ အကူအညီယူျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထြက္ အညာသားတဦးအတြက္ ထူးျခားေလာက္ ေသာ အဂၤလိပ္စကားက်င္လည္မႈကို သူရရွိလာ၏။
ထိုပထမစကားရည္လုပဲြတြင္ ေအာင္ဆန္း ေထာက္ခံခဲ့ေသာအဆိုမွာ သူ၏ ေရရွည္ယံုၾကည္ခ်က္တရပ္အား ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ကို သတိမူသင့္ပါသည္။ ထိုယံုၾကည္ခ်က္မွာ သံဃာေတာ္မ်ား ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၀င္ ေရာက္လုပ္ကိုင္ျခင္း မျပဳသင့္ေၾကာင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ မကြယ္လြန္မီ တႏွစ္ေက်ာ္ခန္႔က ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ေ႐ႊ တိဂံုေစတီေတာ္ အလယ္ပစၥယံညီလာခံမိန္႔ခြန္း၌ “ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကို ေရာစပ္ပါမူ ဘာသာေရး၏ သေဘာတရားကို ဆန္႔က်င္ရာေရာက္ေပ၏”ဟု ေျပာခဲ့၏။ ရဟန္သံဃာမ်ားအား “အရွင္ဘုရားတို႔က သာသ နာေတာ္ေရာင္ ထြန္းေျပာင္ေအာင္ အားထုတ္ေတာ္မူၾကပါ – ကမၻာသူကမၻာသားတို႔ ေမတၱာတရားပြားမ်ား၍ သမစိတၱႏွင့္ ညီရင္းအကို ေမာင္ရင္းႏွမကဲ့သို႔ ေနႏုိင္ၾကပါလိမ့္မည္ -- ဤကဲ့သို႔ေဆာင္႐ြက္မႈသည္ သာသနာ ဖက္ကသာၾကည့္၍ ျမင့္ျမတ္သည္မဟုတ္ပါ၊ တပည့္ေတာ္တို႔၏ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာ ႏုိင္ငံေရးကို ေဆာင္႐ြက္ရာေရာက္ပါသည္ဘုရား” စသျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါသည္။
အမ်ားက ႏုိင္ငံသတၱ၀ါ ပကတိအျဖစ္ျဖင့္ျမင္ၾကေသာ ေအာင္ဆန္းမွာ စင္စစ္တြင္ ဘာသာေရး၌ ေလးနက္စြာ တသက္လံုး စိတ္၀င္စားသူပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေရနံေခ်ာင္း၌ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ ဖခင္ကြယ္လြန္သြားသျဖင့္ ၀မ္းနည္းေၾကကဲြကာ ရဟန္းေဘာင္၀င္ရန္ပင္ စိတ္ကူးခဲ့ပါသည္။ တကၠသိုလ္ေရာက္စအခ်ိန္ကလည္း အီတလီ လူမ်ဳိး ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးေလာကနႏၵကို ၾကည္ၫိုေလးစားလွသျဖင့္ ဆရာေတာ္ႏွင့္ အတူလိုက္ၿပီး သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရန္ မိခင္ထံ အခြင့္ေတာင္းဖူး၏။ အခြင့္ကား မရခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ေလာ ကုတၱရာကိစၥမ်ားကို ေအာင္ဆန္း ဆက္လက္၍ ဂ႐ုတစိုက္အေလးထားပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲသို႔ ေျခစံုပစ္၀င္ၿပီးေနာက္ပိုင္း၌ပင္ သူႏွင့္ အရင္းႏွီးဆံုး မိတ္ေဆြတဦးအား သူ၏ “သစၥာတ ရားႏွင့္ လံုး၀အျပစ္ကင္းစင္မႈ ရွာပံုေတာ္ဘ၀ခရီး” အေၾကာင္းႏွင့္ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံအရ ႐ိုးေျဖာင့္ႏုိင္ ရန္ သတိျပဳႀကိဳးပမ္းေနေၾကာင္းတို႔ကို စာေရး၍ ရွင္းျပဖူးပါသည္။ ေခတ္လူငယ္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အသိတရား ေခါင္းပါးေနသည္ကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္း၊ ေလာကဒဏ္လႈိင္းမ်ားကို ၾကံ႕ၾကံ႕ခိုင္ ရင္ဆုိင္တြန္းလွန္ႏုိင္စြမ္းမရွိပါက ထိုအသိတရားမ်ား လံုး၀ကြယ္ေပ်ာက္ၿပီး စိတ္ဓာတ္ဗလ မဲြျပာက်ေသာအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားမည္ကို စိုးရိမ္ပူ ပန္မိေၾကာင္း စသျဖင့္လည္း ေရးသားထားပါသည္။
ေက်ာင္းသားႏုိင္ငံေရးႏွင့္ သခင္မ်ား
ကိုေအာင္ဆန္း ေက်ာင္းသားႏုိင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္မႈမွာ အစ၌ ခပ္ေျဖးေျဖး မွန္မွန္သာျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း၌ အရွိန္အဟုန္ ျမင့္မားလာ၏။ ထိုအခ်ိန္တြင္ သူသည္ ကိုႏု၊ ကိုလွေဖ (ေနာင္ ဗိုလ္လကၤ်ာ)၊ ကိုသိန္းေဖ၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ကိုရာရွစ္ကဲ့သို႔ေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားႏွင့္အတူ စတင္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ ထင္ရွားလာမည့္ ထိုလူငယ္မ်ားႏွင့္ ေအာင္ဆန္းတို႔ လက္တဲြကာ ေက်ာင္းသားမ်ား အေတာ္ပင္ ဂ႐ုျပဳရမည့္ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုတစုျဖစ္လာေအာင္ စည္း႐ံုးပါသည္။
ကိုေအာင္ဆန္းတို႔လူစုသည္ အာဏာပိုင္အလိုေတာ္ရိမ်ား လႊမ္းမိုးထားေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢကို ထိုးထြင္း၀င္ေရာက္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္းျဖင့္ စတင္လႈပ္ရွား၏။ ပထမတြင္ ေအာင္ျမင္မႈသိပ္မရွိခဲ့ေပ။ ၎းတို႔အ ထဲမွ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္းႏွင့္ ကိုသိန္းေဖတို႔သာ သမဂၢအမႈေဆာင္မ်ားအျဖစ္ အေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ ထက္သန္ေသာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ဇြဲလံု႔လတုိ႔၏ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ထြန္းကားလာ၏။ တကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စိတ္ေနစိတ္ထားလည္း ေျပာင္းလာ၏။ လႈပ္ရွားတက္ႂကြေသာ ျပည္ခ်စ္စိတ္လႊမ္းမိုး လာ၏။ ၁၉၃၅-၃၆ စာသင္ႏွစ္အတြင္း ေက်ာင္းသားသမဂၢအမႈေဆာင္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြတြင္ အဓိကေနရာအား လံုး အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ထက္သန္ေသာလူငယ္မ်ားက ရရွိသြားၾက၏။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ အမႈေဆာင္ အဖဲြ႔၀င္တဦးအျဖစ္ အေ႐ြးခံရၿပီး သမဂၢမဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္လာပါသည္။
သမဂၢမဂၢဇင္း “အိုးေ၀”တြင္ “ငရဲေခြးႀကီး လြတ္ေနၿပီ”ဟူေသာ ေဆာင္းပါးကို ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္းသည္ က်ယ္ ျပန္႔စြာထိေရာက္မႈရွိခဲ့သည့္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို သြယ္၀ိုက္ေသာနည္းျဖင့္ လႈံ႔ေဆာ္ ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးသည္ တကၠသိုလ္အရာရွိတဦးအား ပုတ္ခတ္တိုက္ခိုက္ ေရးသားထား ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အာဏာပိုင္မ်ားက ယူဆကာ ေဆာင္းပါးရွင္အမည္ကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ အယ္ဒီတာ ကိုေအာင္ ဆန္းအား ေတာင္းဆိုလာေတာ့၏။ကိုေအာင္ဆန္းကလည္း ယင္းကဲ့သို႔ေဖာ္ထုတ္ျခင္းသည္ သတင္းစာဆရာက်င့္၀တ္ႏွင့္ ကိုက္ညီမည္မဟုတ္ဟု ဆိုကာ ျငင္းဆန္လိုက္၏။ အာဏာပိုင္မ်ားက ယခုကဲ့သို႔ ျငင္းဆန္မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ကိုေအာင္ဆန္းအား ေက်ာင္းမွထုတ္ပယ္လိုက္ေတာ့၏။ မၾကာေသးမီကပင္ ကိုႏုသည္လည္း ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအား ပစ္ပစ္ခါခါ ေ၀ ဖန္မႈျဖင့္ ေက်ာင္းထုတ္ခံခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားထဲတြင္ မေက်နပ္မႈ၊ ေဒါသထြက္မႈ ပို၍မ်ားျပားလာ ေလသည္။ သို႔ျဖင့္ သပိတ္ေမွာက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကပါေတာ့သည္။
တကၠသိုလ္စာေမးပဲြမ်ားစစ္ခ်ိန္ ျဖစ္ေလရာ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ အထူးေလးနက္သည့္ ကိစၥတရပ္ျဖစ္ပါသည္။ သပိတ္သတင္းမွာ ခ်က္ခ်င္းပင္ ဟိုေလးတေက်ာ္ျဖစ္သြားေလသည္။ သတင္းစာမ်ားႏွင့္တကြ တႏိုင္ငံလံုးက သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားမ်ားကို ၾကင္နာစြာ ေထာက္ခံၾကပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ အမ်ားေထာက္ခံမႈကုိ ရယူႏုိင္ ျခင္း၊ ေလးစားေလာက္ေအာင္ စီမံကြပ္ကဲႏုိင္ျခင္း၊ စည္းကမ္းရွိျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအင္အား၏ တန္ခိုးအာနိသင္ကို လူႀကီးပိုင္း ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အသိအ မွတ္ျပဳလာၾကရသည္။ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း သပိတ္ေမွာက္သူမ်ား၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကို ေလးနက္စြာ မ စဥ္းစား၍ မျဖစ္ေတာ့ပါ။ ေနာက္ဆံုး၌ ႏိုင္လူမင္းထက္ျပဳတတ္ေသာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမွာ အၿငိမ္းစားယူလုိက္ရ ၏။ တကၠသိုလ္အက္ဥပေဒတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားထည့္သြင္းလိုေသာ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာရန္ ေကာ္မ တီတရပ္ကိုလည္း ဖဲြ႔စည္းလိုက္ရၿပီး အေရးမပါလွေသာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကိုမူ လိုက္ေလ်ာလိုက္ေလသည္။
လူငယ္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ အေရးႀကီးသည့္ မွတ္တိုင္တတိုင္ျဖစ္ေသာ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္သပိတ္ေၾကာင့္ ကိုေအာင္ဆန္းသည္လည္း ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးအျဖစ္ လူသိမ်ားလာ ပါသည္။ သူ႔ဂုဏ္သိကၡာလည္း အရွိန္မွန္မွန္ျမင့္မားလာၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢႏွင့္ သပိတ္ ေမွာက္ၿပီးေနာက္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢတို႔၏ အမႈေဆာင္အဖဲြ႔မ်ား တြင္လည္း တဆင့္ထက္တဆင့္ ပိုမိုအေရးပါေသာ အမႈေဆာင္ေနရာမ်ားတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရ၏။
၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ သမဂၢႏွစ္ရပ္စလံုး၏ ဥကၠ႒ျဖစ္လာပါသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ ကိုေအာင္ဆန္း တကၠသိုလ္မွ ၀ိဇၥာဘဲြ႔ ရၿပီး၍ ဥပေဒ၀ိဇၥာတန္းတြင္ တက္ေရာက္ေန၏။ ထိုကဲ့သို႔ ဥပေဒတန္းဆက္တက္ေနျခင္းမွာ တကၠသိုလ္တြင္ ဆက္လက္ေနထိုင္လႈပ္ရွားႏုိင္ခြင့္ရရွိရန္ဟူေသာ အေၾကာင္းလည္း ပါ၀င္ပါသည္။ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ျခင္း၊ ဇဲြလံု႔လႀကီးျခင္း၊ အလုပ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ကိုေအာင္ဆန္းအေနျဖင့္ ေလးစားျခင္းခံရေသာ္ လည္း အျခားေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကဲ့သို႔ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔၍ ဆက္ဆံေရးေျပျပစ္ျခင္းမရွိေသာ လူ႔ဂြ စာတဦးပင္ ျဖစ္ပါသည္။သုန္သုန္မႈန္မႈန္ေနတတ္ျခင္း၊ မသပ္ရပ္ျခင္း၊ စိတ္မပါလွ်င္ သူတပါး အေနရၾကပ္ေလာက္ေအာင္ တံုဏွိဘာေ၀ ေနတတ္ျခင္း၊ စိတ္ပါျပန္ေတာ့လည္း သူတပါး မခံႏုိင္ေလာက္ေအာင္ စကားေဖာင္ဖဲြ႔ျခင္းႏွင့္ အျခားေထာင့္မ က်ဳိးေသာ အမူအက်င့္တို႔ေၾကာင့္ ကိုေအာင္ဆန္း မၾကာခဏ အေ၀ဖန္ခံရပါသည္။ သူကိုယ္တုိင္လည္း “ရံဖန္ ရံခါ လူ႔ယဥ္ေက်းမ်ားႏွင့္ အသားမက်ခဲ့ေခ်၊ မ်က္ေစ့ေနာက္ ျမင္ျပင္းကပ္လာသည္။ ထိုအခါ လူ႔ယဥ္ေက်းမ်ား ႏွင့္ ငါ လူ႐ိုင္းဟု ဇာတိခဲြပစ္ခ်င္သည့္ စိတ္မ်ားရွိလာသည္” ဟု ေရးသားခဲ့ဖူး၏။ သို႔ေသာ္ လူ႐ိုင္းမ်ားကို ေအာင္ ဆန္းျမင္ပံုမွာ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္၏။ ႐ိုးေျဖာင့္တည္ၾကည္၊ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး၊ လြတ္လပ္ခ်မ္းသာစြာ ေနထုိင္သူ မ်ားဟု သူက အမႊန္းတင္ထားျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ ဒို႔ဗမာအစည္း အ႐ံုးထဲသို႔ ၀င္ေရာက္လႈပ္ရွားႏုိင္ရန္ တကၠသိုလ္မွ ထြက္လိုက္ပါသည္။ ထိုအစည္းအ႐ံုးသည္ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ျပင္းျပ၍ ႏုပ်ဳိတက္ႂကြသည့္ အေျခခံလကၡဏာရွိၿပီး အစည္းအ႐ံုးေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ သက္ႀကီး ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္မတူ တမူထူးျခားၾကပါသည္။ မ်ဳိးခ်စ္အေရးေတာ္ပံု၌ ဘ၀ကိုျမႇဳပ္ႏွံရန္ အာသီသျပင္းထန္ ေနေသာ ေခတ္သစ္ပညာတတ္လူငယ္မ်ားက ထိုသက္ႀကီးႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ ရဲသင့္သည္ေလာက္မရဲ၊ ျမန္မာဆန္သင့္သည္ေလာက္မဆန္၊ အေျခခံမွ ေျပာင္းလဲြမႈမ်ားလုပ္ရန္ ဆႏၵရွိသင့္သည္ေလာက္မရွိ၊ ငယ္႐ြယ္ သင့္သေလာက္လည္း မငယ္႐ြယ္ဟု ယူဆၾကပါသည္။
ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး၀င္မ်ားကို လူတုိင္းက ႀကိက္ၾကသည္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ အခ်ဳိ႕က သူတို႔ကို ကေလကေခ် ျပ ႆနာရွာေနေသာ လူမိုက္လူဆိုးေလးမ်ားဟူ၍ အထင္ေသးၿပီး၊ အမည္ေရွ႕တြင္ ‘သခင္’တပ္၍ ေခၚေ၀ၚျခင္းကို ႀကီးက်ယ္သည္၊ မလုပ္သင့္မလုပ္ထိုက္ဟု ေ၀ဖန္ၾကပါသည္။ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားမ်ားကို လက္ေအာက္ ခံျဖစ္ေနေသာ ဗမာတို႔က ‘သခင္’ ဟု ေခၚေလ့ေခၚထရွိရာ၊ ဗမာမ်ားသည္ ကြၽန္မ်ဳိးမဟုတ္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အုပ္စိုးႏိုင္သည့္ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးရွိသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရဲရဲတင္းတင္း ေဖၚျပသည့္အေန ႏွင့္ အစည္းအ႐ံုး၀င္မ်ားက ‘သခင္’ ဘဲြ႔ကို သံုးစဲြျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အတြင္းသေဘာထား မတိုက္ဆုိင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး ႏွစ္ျခမ္းကဲြသြားပါသည္။ သခင္အမ်ားစုပါ ၀င္သည့္ အပိုင္းကို ေခါင္းေဆာင္သူမွာ ျမန္မာ့စာေပႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ အထင္ကရပုဂၢဳိလ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး မူလက အစည္းအ႐ံုး၏ နာယကျဖစ္ေသာ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ျဖစ္ပါသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းလည္း သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ဦးေဆာင္သည့္ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး၀င္တဦး ျဖစ္လာပါသည္။ ‘မႈိင္းသခင္’ မ်ားအနက္ ကိုႏု၊ ကိုလွေဖႏွင့္ ကိုသိန္းေဖတို႔အျပင္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား မဟုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး တြင္ ထင္ရွားအေရးပါလာမည့္ သခင္သန္းထြန္းႏွင့္ သခင္စိုးတို႔လည္းပါ၀င္ပါသည္။ မၾကာမီ သခင္ေအာင္ဆန္း သည္ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ အစည္းအ႐ံုး၏ ေၾကညာစာတမ္းကို စီ ရင္ေရးသားခဲ့ပါသည္။
၁၉၃၈-၁၉၃၉ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ‘၁၃၀၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံု’ ဟု အမည္တြင္မည့္ အေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါ သည္။ ေရနံေျမအလုပ္သမားမ်ား ခ်ီတက္ပဲြ၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ခ်ီတက္ပဲြ၊ ရဲ၏ နံပါတ္တုတ္ဒဏ္ျဖင့္ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းသားဆႏၵျပပဲြ၊ ထိုျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ရေသာ ႏုိင္ငံအ၀ွမ္း ေက်ာင္းသားသပိတ္မ်ား၊ ဗမာတို႔ႏွင့္ အိႏၵိယအႏြယ္ မူဆလင္မ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဓိက႐ုဏ္း၊ အလုပ္ သမားမ်ားသပိတ္၊ ရဲ၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ အာဇာနည္ (၁၇) ဦး က်ဆံုးခဲ့ေသာ မႏၱေလးဆႏၵျပပဲြ၊ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရ ျပဳတ္က်သြားျခင္း စသည္တို႔ တသီတတန္းႀကီး ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါသည္။
ဤအေရးအခင္းမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြင္း မၾကံဳစဖူး မၿငိမ္မသက္ ဆူဆူပြက္ပြက္ျဖစ္လာၿပီး အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ ရွားမႈမ်ား အရွိန္အဟုန္ျပင္းထန္လာသည္။ သို႔ေသာ္ ဤမွ်စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ား အၾကားကပင္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး၏ ကပ္ႀကီးႏွစ္ပါးျဖစ္ေသာ ဂိုဏ္းဂဏ၀ါဒႏွင့္ မနာလိုမုန္းတီးေရး၀ါဒတို႔၏ ဆိုး၀ါးေသာ အရွိန္ၾသဇာမ်ား လႊမ္းမိုးလာ၏။ အုပ္စုတအုပ္စု၊ လူတဦးခ်င္းတို႔အေနႏွင့္ မိမိတို႔သာလွ်င္ အထိ ေရာက္ဆံုး၊ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္အထက္သန္ဆံုး၊ အေတာ္ဆံုးဟူ၍ ဂုဏ္တု၊ ဂုဏ္ၿပိဳင္လုပ္လိုေသာ စိတ္႐ူး မ်ား၀င္ကာ အျပန္အလွန္ စြပ္စဲြပုတ္ခတ္မႈမ်ား၊ ခါးသီးမႈမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔လာေလသည္။
ဂိုဏ္းဂဏစိတ္ႏွင့္ မနာလို၀န္တိုစိတ္မ်ားမွ ကင္းရွင္းသည္ဟု အမ်ားက သတ္မွတ္ထားေသာ လူနည္းစုေလး တြင္ သခင္ေအာင္ဆန္း ပါ၀င္၏။ သူသည္ လက္၀ဲ၀ါဒမ်ားဘက္သို႔ယိမ္း၍ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္လာ ေသာ အခ်ဳိ႕က မာ့က္ဆ္၀ါဒ ေလ့လာေရးအုပ္စုဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အခ်ဳိ႕က ပထမဦးဆံုး ျမန္မာကြန္ျမဴနစ္က လပ္စည္းဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚေ၀ၚသည့္အုပ္စုကို တည္ေထာင္ခဲ့သူတဦးျဖစ္ၿပီး၊ ထိုအုပ္စု၏ အေထြေထြအ တြင္းေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကိုေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အျခားတင္းၾကပ္ေသာ ၀ါဒမ်ားကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မဆင္မျခင္ အစြန္းေရာက္အျမင္ျဖင့္ ယံုၾကည္ လက္ခံျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ က်ယ္၀န္းေထြျပားေသာ ဆိုရွယ္လစ္သီအုိရီ အယူအဆအမ်ဳိးမ်ဳိးအနက္ သူ႔အားဆဲြေဆာင္ ႏုိင္ေသာ သေဘာတရားမ်ား အေတာ္အတန္ရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ အဓိကရည္မွန္းခ်က္မွာ သူ႔တုိင္းျပည္ အတြက္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္မည့္ အေတြးအေခၚမ်ား၊ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား ကို ေလ့လာသံုးစဲြရန္သာျဖစ္ပါသည္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ဥေရာပတုိက္တြင္ ဒုတိယကမၻာစစ္မီး စတင္ေလာင္ကြၽမ္းၿပီး မ်ားမၾကာမီ ‘ကိုလိုနီ၀ါဒအခက္၊ လြတ္လပ္ေရးအခ်က္’ ဟုျမင္ကာ ‘ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းႀကီး’ တည္ေထာင္ႏုိင္ရန္ သခင္ေအာင္ဆန္း ကူညီေပးခဲ့ပါ သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ ဆင္းရဲသားပါတီ၊ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး၊ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကႏိုင္ငံေရးသ မားမ်ား စုေပါင္းဖဲြ႔စည္းလိုက္ေသာ ထို ‘ထြက္ရပ္ဂုိဏ္းႀကီး’ သည္ သခင္ေအာင္ဆန္း၏ တီထြင္မႈျဖစ္သည္ဟု သခင္ႏုက သတ္မွတ္ခဲ့၏။ ‘ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းႀကီး’ ၏ ျပည္သူလူထုကို တိုက္တြန္းေဆာ္ၾသခ်က္မွာ စစ္ၿပီးသည္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးေပးရန္သေဘာတူေသာ ကတိရမွသာလွ်င္ ၿဗိတိသ်စစ္ေရးႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကို ကူညီပံ့ပိုးရမည္။ ၿဗိတိသွ်အစိုးရအေနႏွင့္ ထိုကဲ့သို႔ကတိေၾကညာခ်က္မျပဳပါက စစ္ေရးႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကို အင္တုိက္အားတိုက္ ဆန္႔က်င္ရမည္။ တုံ႔ျပန္သည့္အေနႏွင့္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားေနသူအမ်ားအျပားကို ဖမ္း ဆီးလိုက္ပါသည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္ ကုန္ဆံုးခ်ိန္၌ သခင္ေခါင္းေဆာင္ အေျမာက္အျမားႏွင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္တို႔မွာ ေထာင္ထဲေရာက္ေနၾကေပၿပီ။ သခင္ေအာင္ဆန္းကို ဖမ္းဆီးရန္ ၀ရန္းအမိန္႔ထုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ိန္မီသတိ ေပးခ်က္ရသျဖင့္ သူသည္ ေျခရာေဖ်ာက္ကာ တိမ္းေရွာင္သြားႏုိင္ခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ႏွင့္ မဟာမိတ္ဖဲြ႔ျခင္း
သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပဲြဆင္ႏဲႊရန္ လိုအပ္ေကာင္းလိုအပ္မည္ဟု ယူဆခဲ့သည္မွာ ကာ လအတန္ၾကာကပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ကေလးဘ၀က တိုက္ခိုက္ေတာ္လွန္ရန္ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ခဲ့ေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရးကို အေျခခံဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ႏုိင္ငံေရးနည္းျဖင့္ ရယူႏုိင္မည့္ အလားအလာကို အစဥ္တ စိုက္ ပယ္ထားခဲ့သူမဟုတ္ပါ။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀က အစိုးရ၀န္ထမ္း (ထိုစဥ္က အုိင္စီအက္၊ ဘီစီ အက္) စာေမးပဲြေျဖဆိုကာ ၎တို႔၏ပညာရွင္ပီသစြာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ကိုင္မႈႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ထက္သန္မႈတို႔ေၾကာင့္ သူကိုယ္တုိင္ေလးစားေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံေရးသမားအခ်ဳိ႕၏ နမူနာအတိုင္း လုပ္ကိုင္ရန္ကိုလည္း သခင္ေအာင္ ဆန္း စဥ္းစားခဲ့ဖူး၏။ အမ်ားသိ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း၌ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာပါေမာကၡအား ေပးပို႔ေသာ စာတေစာင္တြင္ သူသည္ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ေတာ္လွန္ေရးသမား’ သာ ျဖစ္သည္ဟု ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေရးအခင္းမ်ား၏ ဒီ ေရလႈိင္းသည္ သူ႔အား သေဘာထားေျပာင္းလဲေစခဲ့သည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္က သူ၏ ေတြးေခၚပံုကို ေအာက္ပါအ တိုင္း ရွင္းျပထားပါသည္။
“က်ေနာ္တဦးခ်င္းအေနႏွင့္ကား က်ေနာ္တို႔၏ အေရးေတာ္ပံုအတြက္ ကမၻာ့၀ါဒျဖန္႔မႈႏွင့္ ကမၻာ့အကူအညီလို သည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း အဓိကလုပ္ငန္းမွာ ျပည္တြင္းတြင္သာရွိသည္။ အဓိကလုပ္ငန္းမွာ အမ်ဳိးသားေရး တုိက္ပဲြအတြက္ ျပည္သူလူထုကို စည္း႐ံုးရန္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆခဲ့သည္။ က်ေနာ့္မွာလည္း အၾကမ္းဖ်ဥ္းအစီအ စဥ္တခုရွိခဲ့သည္။ ၎အစီအစဥ္မွာ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို တျပည္လံုးတြင္ ဆန္႔က်င္ရန္၊ ဤလႈပ္ရွားမႈကို ကမၻာ့အေျခအေန ဗမာ့အေျခအေနႏွင့္အညီ တဆတဆတိုးခ်ဲ႕ရန္၊ ၿမိဳ႕ေနအလုပ္သမား ေတာေနအလုပ္သ မားတို႔၏ ေဒသအလိုက္သပိတ္မ်ားမွစ၍ အေထြေထြသပိတ္မ်ား၊ အခြန္အခေပးေရးသပိတ္မ်ားအထိ တိုးခ်ဲ႕ ဆင္ႏဲႊရန္၊ တက္ႂကြလာေသာ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ားျဖစ္သည့္ လူထုဆႏၵျပပဲြမ်ား ခ်ီတက္ပဲြမ်ားမွစ၍ ျပည္သူတို႔၏ အာ ဏာဖီဆန္ေရးတိုက္ပဲြအထိ ဆက္လက္ဆင္ႏဲႊရန္၊ စီးပြားေရးအရတြင္လည္း ၿဗိတိသွ်ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို သပိတ္ ေမွာက္ရာမွစ၍ လူထုႏွင့္ခ်ီ၍ အခြန္မေပးေရးတိုက္ပဲြအထိ ဆင္ႏဲႊရန္ စစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖက္ႏွင့္ ပုလိပ္ဖက္ ကင္းစခန္းမ်ား ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ေျပာက္က်ားနည္းႏွင့္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္၍ ဗမာျပည္အ တြင္း ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကို လံုး၀သြက္ခ်ာပါဒလိုက္သည္အထိ တိုက္ပဲြဆင္ႏဲႊရန္၊ ထိုအခါ ကမၻာျဖစ္ေပၚတိုး တက္မႈႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ေနာက္ဆံုးပိတ္အာဏာသိမ္းပဲြကို ဆင္ႏဲႊရန္ အစီအစဥ္ပင္ျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိးမဟုတ္ေသာ တပ္မ်ားသည္ က်ေနာ္တို႔ဘက္သို႔ ကူး ေျပာင္းလာၾကလိမ့္မည္ဟုလည္း က်ေနာ္တြက္ခဲ့သည္။ ဤအစီအစဥ္တြင္ ဂ်ပန္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈကို လည္း မွန္းဆခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤေနရာတြင္ က်ေနာ္မွာ ရွင္းလင္းေသာအျမင္ မရွိခဲ့ေပ။ ထိုအခါက က်ေနာ္ တို႔အထဲမွ မည္သူမွ် ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိခဲ့။ သို႔ေသာ္ ယခုျဖစ္ပ်က္ၿပီးသြားသည့္အခါတြင္ကား လူအခ်ဳိ႕အေန ႏွင့္ က်န္လူမ်ားထက္ပို၍ သိျမင္ခဲ့ဟန္ ဟန္ေဆာင္ေကာင္း ေဆာင္ၾကမည္။)”
အထက္ပါအၾကံအစည္မ်ားမွာ သူ၏ “ႀကီးမားေသာအစီအစဥ္” သာျဖစ္ေၾကာင္း သခင္ေအာင္ဆန္း ၀န္ခံခဲ့ပါ သည္။ သူ၏ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားတြင္ ထိုစီမံကိန္းကို ေထာက္ခံသူ မမ်ားလွပါ။ ထိုကဲ့သို႔မေထာက္ခံျခင္းမွာ သ ခင္ေအာင္ဆန္းအျမင္အရ “က်ေနာ္တို႔မွာ ဓနရွင္ေပါက္စ ဇာတိရွိသူမ်ားျဖစ္ရာ စဥ္းစားရာ ေျပာဆိုရာတြင္ ရဲရင့္သေလာက္၊ ျပတ္သားေသာ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ကိုလုပ္ရာ၌ တြန္႔ဆုတ္ေလ့ရွိၾကေလသည္။ ျပည္သူလူထုကို ႏႈိးဆြရမည့္လုပ္ငန္း ၾကာရွည္ခက္ခဲမည္ကိုလည္း စိတ္မရွည္ၾကေပ။ က်ေနာ္တို႔အမ်ားစုမွာ လူထုတိုက္ပဲြအ ေၾကာင္း ေျပာေဟာၾကေသာ္လည္း လူထုတိုက္ပဲြ အက်ဳိးအာနိသင္ကုိ သေဘာမေပါက္ၾက” စသည္တို႔ေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ား ေျပာက္က်ားတုိက္ပဲြဆင္ႏဲႊႏုိင္ရန္ လက္နက္မ်ားရွိရန္လိုသည္ဟူေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ကို အခိုင္အမာ ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ထားပါသည္။ ေနာက္ဆံုး တြင္ ၎တို႔အနက္မွ တဦးဦး ျမန္မာျပည္ျပင္ပသို႔သြားၿပီး အကူအညီ၊ အေထာက္အပံ့ႏွင့္ လက္နက္မ်ားရွာရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါသည္။ “ထိုအခါက က်ေနာ္တဦးတည္းသာ ေျမေအာက္၌ ေနေနရေသာေၾကာင့္ ထိုသို႔သြားရန္ က်ေနာ့္ကိုေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကေလသည္” ဟု သခင္ေအာင္ဆန္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၄၀ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္လွၿမိင္ (ေနာင္အခါ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ဟုထင္ရွားသူ)တို႔ ျမန္မာျပည္မွ ဟုိင္လီအမည္ရွိ သေဘၤာႏွင့္ ထြက္ခြာခဲ့ရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အမြိဳင္ၿမိဳ႕ရွိ ‘အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာေဒသ’ ျဖစ္ေသာ ကူလန္စုသို႔ ေရာက္သြားၾကပါသည္။ ထိုေနရာ၌ သူတို႔ႏွစ္ဦး လအနည္းငယ္မွ် ေသာင္တင္ေနၿပီး တ ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ ႀကိးစားခ်က္မ်ားလည္း ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ဂ်ပန္ကိုယ္စားလွယ္တဦး သူတို႔အား ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ဂ်ပန္တပ္မေတာ္ အရာရွိတဦးျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉးႀကီးစူဇူကီေကအီဂ်ီႏွင့္ေတြ႔ရန္ တိုက်ဳိသုိ႔ ေလယာဥ္ႏွင့္ပို႔လိုက္ပါသည္။ ထိုဗိုလ္မႉးႀကီး သည္ ေနာင္အခါ၌ ‘ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို ကူညီရန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ျမန္မာလမ္းမႀကီးကို ပိတ္ဆို႔ရန္’ ရည္ ႐ြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ တည္ေထာင္ေသာ မီနာမီကီကန္ လွ်ဳိ႕၀ွက္အသင္း၏ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ထင္ရွားမည့္သူျဖစ္ ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔အၾကားအဆက္အသြယ္ရွိျခင္းမွာ အသစ္အဆန္းမဟုတ္ေခ်။ ေဒါက္တာ ဘေမာ္ေနရာ၌ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာေသာ ဦးေစာသည္ ဂ်ပန္ေထာက္ပံ့မႈေၾကာင့္ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀လာသူဟူ၍ နာမည္ထြက္ခဲ့ပါသည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္ကိုယ္တုိင္လည္း ‘ထြက္ရပ္ဂုိဏ္း’ အတြက္ ဂ်ပန္တို႔ထံမွ အကူအညီ ရွာခဲ့ပါသည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ အစိုးရအတြင္း ၀န္ႀကီးတဦးျဖစ္ခဲ့ေသာ ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီး ေဒါက္တာ သိမ္းေမာင္ကမူ ဂ်ပန္သို႔ အလည္အပတ္သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္-ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးအသင္းကို ေရွ႕ေဆာင္ တည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္လယ္တြင္ ဗိုလ္မႉးႀကီးစူဇူကီး ျမန္မာျပည္သုိ႔ အလည္ေရာက္စဥ္က ေဒါက္ တာသိမ္းေမာင္ႏွင့္ ေတြ႔ခဲ့၏။ ဤေတြ႔ဆံုဆက္သြယ္မႈမွတဆင့္ ဂ်ပန္မ်ားက အမိြဳင္ေရာက္ သခင္ႏွစ္ဦးအား ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
‘ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း’ ၀င္မ်ားအနက္ ဂ်ပန္အကူအညီ လက္ခံသင့္၊ မခံသင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စိတ္သေဘာထားကဲြျပား မႈမ်ား ရွိေနခဲ့ပါသည္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား(၎တို႔အနက္အထင္ရွားဆံုးမွာ သခင္စိုး၊ သခင္ဗဟိန္း၊ သခင္သန္းထြန္း ႏွင့္ သခင္သိန္းေဖ) က အထူးသျဖင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို ဆန္႔က်င္ၾကသည္။ သခင္ ေအာင္ဆန္းကေတာ့ အကူအညီကို ရသည့္ေနရာမွယူၿပီး အေျခအေနမ်ား မည္ကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာ မည္ကို ေစာင့္ၾကည့္သင့္သည္ဟု လက္ေတြ႔အက်ဳိးျဖစ္မည့္ နည္းလမ္းအျမင္ အယူအဆကို စဲြကိုင္ခဲ့၏။ သို႔ ေသာ္ သူ၏ စကားအတုိင္းဆိုရလွ်င္ သူသည္ ဂ်ပန္တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းျခင္းေၾကာင့္ ေနာင္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အက်ဳိး ဆက္မ်ားကို အေသအခ်ာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းတြက္ဆခဲ့ပံုမေပၚ။
တုိက်ဳိတြင္ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဗိုလ္မႉးႀကီးစူဇူကီးတို႔ႏွစ္ဦး နားလည္မႈယူႏုိင္ခဲ့ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ လံုးတြင္ ထိန္ခ်န္ထားေသာ သေဘာမေတြ႔မႈေလးမ်ား ရွိခဲ့ပံုရပါသည္။ ဗိုလ္မႉးႀကီးစူဇူကီးသည္ သခင္ေအာင္ ဆန္း၏ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္မႈႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္တို႔ကို ေလးစားေသာ္လည္း ‘သူ၏ ႏုိင္ငံေရးအေတြးအေခၚမ်ား မရင့္က်က္လွေသး’ ဟု ထင္ျမင္၏။ ဤေ၀ဖန္ခ်က္သည္ ထိုစဥ္ကအေနအထားအရ ဓမၼဓိဠာန္မက်ဟု မဆိုႏုိင္ ပါ။ သခင္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တုိင္ေရးခဲ့သည္မွာ သူႏွင့္ သူ႔ရဲေဘာ္ရဲဘက္တို႔ ဂ်ပန္မ်ားအား ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၀င္ ေရာက္သိမ္းပိုက္ရန္ ဖိတ္ေခၚသကဲ့သို႔ ျဖစ္ရသည္မွာ “ဖက္ဆစ္စနစ္ကို လိုလား၍မဟုတ္၊ က်ေနာ္တို႔၏ လူပါး မ၀မႈေၾကာင့္၊ ဓနရွင္ေပါက္စ စိုးရိမ္မႈေၾကာင့္တုိ႔သာ ျဖစ္ေလသည္။”
သူသည္ ဂ်ပန္ျပည္သုိ႔အသြား၌ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ေရာက္သြားေသာအခါ သူစိုးရိမ္ခဲ့ သေလာက္ မဆိုးလွသျဖင့္ စိတ္သက္သာရာရေသာ္လည္း စိတ္မခ်ဖြယ္၊ မႏွစ္သက္ဖြယ္ ကိစၥေလးမ်ား က်န္ လ်က္ရွိေနပါသည္။ ဂ်ပန္လူမ်ဳိးတို႔၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္၊ သန္႔ျပန္႔စြာေနထုိင္ပံုႏွင့္ ကိုယ့္အလိုကိုယ္မလိုက္၊ ၿခိဳးၿခိဳးျခံျခံ ေနႏုိင္ေသာ အရည္အခ်င္းတို႔ကို သခင္ေအာင္ဆန္း ေလးစားေသာ္လည္း ၎တို႔၏ စစ္၀ါဒီဆန္ေသာ သေဘာ ထားအခ်ဳိ႕၏ ႐ိုင္းစိုင္းၾကမ္းၾကဳုတ္မႈကို သူ မႏွစ္ၿမိဳ႕သည့္အျပင္ ဂ်ပန္မ်ား အမ်ဳိးသမီးတို႔အေပၚဆက္ဆံပံုမွာ သူ႔ အျမင္တြင္ အံ့ၾသထိတ္လန္႔ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေန၏။
၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ တ႐ုတ္သေဘၤာသားအသြင္ျဖင့္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ျပန္ ေရာက္လာေလသည္။ သူမွတဆင့္ ဂ်ပန္တို႔ကမ္းလွမ္းလိုက္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္အရ၊ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ ရန္ လက္နက္မ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မည္ဟု ျမန္မာတို႔က နားလည္ခဲ့၏။ ထို႔ျပင္ လက္ေ႐ြးစင္လူငယ္တစု ကို စစ္သင္တန္းေပးမည္။ ထိုလူငယ္မ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ခိုးထုတ္သြားရန္ လိုေပမည္။ သခင္ေအာင္ဆန္း ျမန္ မာျပည္၌ ၾကာျမင့္စြာမေနပါ။ ဂ်ပန္သို႔ သခင္လွေဖႏွင့္ အျခားလူငယ္သံုးဦးတို႔ႏွင့္အတူ ျပန္သြားပါသည္။ ထို အုပ္စုမွာ ‘ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္’ ၏ ေရွ႕ေျပးတပ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္၏ မ႑ိဳင္သ ဖြယ္ျဖစ္လာမည့္ ဤရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ပုဂၢဳိလ္မ်ားကိုေ႐ြးခ်ယ္ရာ၌ အလြယ္တကူလိုက္ပါႏုိင္မႈႏွင့္ သခင္ပါတီ အတြင္းရွိ ဂိုဏ္းဂဏအသီးသီးက ေက်နပ္လက္ခံႏုိင္မႈတို႔အေပၚ မူတည္ခဲ့သျဖင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရေသာ အ မ်ဳိးသားေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား မပါျဖစ္သည့္အျပင္ ေနာင္ အခ်င္းခ်င္းအၾကား စိတ္၀မ္းကဲြေစမည့္ မ်ဳိးေစ့ကို ပ်ဳိး လိုက္သကဲ့သို႔လည္း ျဖစ္သြားပါသည္။
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္သည္ ဟိုင္နန္ကြၽန္း၌ ပင္ပန္းႀကီးစြာ စစ္ပညာသင္ယူရပါသည္။ ၎တို႔အနက္ သခင္ေအာင္ ဆန္း၊ သခင္လွေဖ (ဗိုလ္လကၤ်ာ)၊ သခင္ေအာင္သန္း(ဗိုလ္စႀကၤာ)ႏွင့္ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔ကို စစ္ဌာနဦးစီးကြပ္ ကဲေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတို႔ကို အထူးေလ့လာရန္ ေ႐ြးခ်ယ္လိုက္ပါသည္။ သခင္ပါတီ အုပ္စုတစုကို ကိုယ္စားျပဳ ေသာ သခင္ထြန္းအုပ္အား ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တင္ေျမႇာက္လိုက္၏။ သို႔ေသာ္လည္း သခင္ေအာင္ဆန္း သည္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၏ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚထြက္လာသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မ ေတာ္ ဖဲြ႔ေသာအခါ၌လည္း တပ္မေတာ္၏ ၿပိဳင္ဘက္မရွိေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာေလသည္။ သခင္ေအာင္ဆန္း သည္ ကိုယ္ခႏၶာညႇက္ၿပီး အားေကာင္းသန္မာလွျခင္းမရွိေသာ္လည္း တိုက္ေရးခိုက္ေရးကြၽမ္းက်င္ကာ သတၱိရွိ ၍ အပင္ပန္းခံႏိုင္ေသာ စစ္သားတဦးျဖစ္လာ၏။
သူ႔အား လူမႈဆက္ဆံေရးညံ့ဖ်င္းသည္ဟု စြပ္စဲြခ်က္မ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း ရဲေဘာ္မ်ား ကိုယ္ပင္ပန္း၊ စိတ္ပင္ပန္း ျဖစ္ေနခ်ိန္မ်ားတြင္ စိတ္ဓာတ္ျပန္လည္တက္ႂကြလာေစရန္ အားေပးျခင္း၊ အငယ္ဆံုးရဲေဘာ္မ်ားကို အထူးဂ႐ု စိုက္ျခင္း၊ စစ္သင္တန္းသားဘ၀၏ ကရိကထမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ဂ်ပန္မ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ နာ က်ည္းစိတ္မ်ား ဆူပြက္လာခ်ိန္တြင္ စိတ္လိုက္မာန္ပါမလုပ္ရန္ အၾကံေပးတုိက္တြန္းျခင္း စသည္တို႔ကို သူ စြမ္း ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ လူငယ္စစ္သင္တန္းသားမ်ားသည္ ဂ်ပန္နည္းျပဆရာအခ်ဳိ႕ကို ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကေသာ္ လည္း၊ ဂ်ပန္စိတ္ေနသေဘာထားအခ်ဳိ႕ကိုမူ မ်ားစြာမႏွစ္ၿမိဳ႕ရကား ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္း ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ မခ်ီတက္မီကပင္ ဗမာႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔အၾကား ကေတာက္ကဆျဖစ္မႈမ်ား စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။
ဟိုင္နန္သင္တန္းေက်ာင္းဆင္းမ်ား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံေန ျမန္မာမ်ားႏွင့္ မီနာမီအဖဲြ႔၀င္မ်ားပါ၀င္ေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ ေရးတပ္မေတာ္ကုိ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌ တရား၀င္ဖဲြ႔စည္းလိုက္၏။ စူဇူကီးသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာထူးျဖင့္ တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲျဖစ္လာၿပီး ေအာင္ဆန္းသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရာထူးႏွင့္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာပါသည္။ အပ်ံသင္စ တပ္မေတာ္အဖဲြ႔၀င္မ်ားသည္ သစၥာေရေသာက္ၿပီး အရာရွိမ်ားက သူရဲေကာင္း ဆန္ေသာ ပါဠိအမည္မ်ားကို ခံယူၾကပါသည္။ စူဇူကီးသည္ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးျဖစ္လာၿပီး၊ ေအာင္ဆန္းသည္ ဗိုလ္ေတ ဇ ျဖစ္လာသည္။ မိမိတို႔အမည္သစ္မ်ားႏွင့္ ထင္ရွားလာမည့္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္မ်ားအနက္ ဗိုလ္လကၤ်ာ၊ ဗိုလ္ စႀကၤာ၊ ဗိုလ္ေဇယ်၊ ဗိုလ္ေန၀င္း၊ ဗိုလ္ရန္ႏုိင္၊ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာ စသည္တို႔ ပါ၀င္ပါသည္။ ‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတဇ’ ကမူ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ သခင္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တုိင္းျပည္ကသိခဲ့ေသာ ေအာင္ဆန္းအမည္ကိုသာ ျပန္လည္သံုးစဲြကာ ‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း’ ဟူ၍ ျပည္သူတို႔ အျမတ္တႏိုးထားေသာ အာဇာနည္သူရဲေကာင္းအ ျဖစ္ ထင္ေပၚလာပါသည္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ဂ်ပန္မ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္း၍ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ခ်ီတက္လာျခင္းသည္ ျမန္ မာမ်ားအတြက္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ျဖစ္ပါသည္။ က်ဆင္းေနေသာ မိမိတို႔၏အမ်ဳိးသားဂုဏ္သိကၡာကို ျပန္ လည္ျမႇင့္တင္ေပးလိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္သူ၏ ရဲေဘာ္ရဲဘက္အခ်ဳိ႕ က ေရွ႕တြင္ျပႆနာမ်ားရွိမည္ကို သိႏွင့္ၾကၿပီ။ ဘန္ေကာက္မွာ ရွိေနစဥ္ကပင္ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ဂ်ပန္မ်ား ၀င္လာေသာအခါ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အမ်ဳိးသားေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စီမံလုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာၿပီး ႏုိင္ငံ၌ ရင္ဆုိင္ရမည့္ အေျခအေနကို စီစဥ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မွတ္တမ္း တင္ခဲ့၏။ ထိုကဲ့သို႔ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါက ျပည္သူလူထုကို စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ကာ ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရး စ တင္ထားျခင္းျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ေျခကုပ္မရႏိုင္ေအာင္ အေျခအေနဖန္တီးရန္ ျဖစ္၏။ သို႔ ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနၿပီး ႏုိင္ငံေရးသမားအမ်ားစုလည္း ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံဘ၀ ေရာက္ေနၾကရာ အစီအစဥ္ႏွစ္ခုလံုး လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ဂ်ပန္မ်ားလည္း ျမန္မာျပည္ကို ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္လိုက္ပါသည္။
ဂ်ပန္ေခတ္ကား အထင္အျမင္ႀကီးခဲ့သမွ် ၿပိဳကဲြရၿပီး မေသခ်မေရရာမႈမ်ားႏွင့္ ဒုကၡေပါင္းစံုျဖစ္ေနေသာ ကာလ ျဖစ္ပါသည္။ ၿဗိတိသွ်တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရမည္ဟု ေမွ်ာ္မွန္းခဲ့သူမ်ားသည္ အာရွတိုက္သားခ်င္း၏ ဖေနာင့္ ေအာက္သာ ေရာက္ရေၾကာင္း သိလာေသာအခါ အေၾကကဲြႀကီး ေၾကကဲြခဲ့ရ၏။ အမ်ားက လြတ္လပ္ေရးေပး မည့္ ကယ္တင္ရွင္မ်ားအျဖစ္ ႀကိဳဆိုခဲ့ေသာ နိပြန္စစ္သားမ်ားသည္ လူႀကိဳက္မမ်ားေသာ ၿဗိတိသွ်တို႔ထက္ပင္ ဆိုး၀ါးသည္ကို ေတြ႔ရေတာ့၏။ တေန႔တျခား စက္ဆုပ္ဖြယ္ရာျဖစ္ရပ္မ်ား တုိးပြားလာေလသည္။ ‘ကင္ေပအိ’ (စစ္ပုလိပ္) ဟူေသာ အမည္သည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ေ၀ါဟာရျဖစ္လာသည္။ လူမ်ား အစအနမက်န္ ေပ်ာက္သြားျခင္း၊ အႏွိပ္စက္အညႇင္းဆဲခံရျခင္း၊ ေခြၽးတပ္ဆဲြခံရျခင္း စသည္တို႔မွာ နိစၥဓူ၀ကိစၥမွ်သာျဖစ္ေသာ ေလာကႀကီးတြင္ ေနတတ္ေအာင္ေနၾကရေလသည္။
ထို႔အျပင္ မဟာမိတ္ေလတပ္၊ ဂ်ပန္ေလတပ္တို႔၏ ဗံုးၾကဲဒဏ္၊ စစ္တြင္းရိကၡာရွားပါးမႈဒဏ္၊ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းေပးမ်ားဒဏ္၊ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအရ ဖီလာဆန္႔က်င္ေနသူမ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားေသာ ပဋိပကၡ မ်ား၊ ဘာသာစကားမတူသူတို႔အၾကား ျဖစ္တတ္ေသာအထင္အျမင္လဲြမႈမ်ား စသည္ျဖင့္ ဒုကၡအေပါင္းကိုလည္း ထပ္ေလာင္းခံရပါေသးသည္။ ျမန္မာျပည္ေရာက္ ဂ်ပန္မ်ားအနက္ တရားမွ်တေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာေရး စိတ္ဓာတ္မ်ားအရ က်င့္ၾကံေနထုိင္သူမ်ား ရွိၾကေသာ္လည္း ၎တို႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား သည္ စစ္၀ါဒီမ်ား၏ လူမ်ဳိးခဲြျခားေရးစနစ္ေၾကာင့္ အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္ရပါသည္။
မိမိတုိ႔ကတိသစၥာ တည္ၾကည္ႏုိင္ရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးေပးသင့္သည္ဟု ယံုၾကည္ေသာ မီနာမီကီ ကန္ အဖဲြ႔၀င္မ်ားသည္ ျဖစ္ေပၚလာေသာအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ဟန္တူပါသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ဂ်ပန္တပ္မ်ားသိမ္းၿပီးသည္ႏွင့္ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးသည္ ဗဟိုအစိုးရတည္ေထာင္ကာ သခင္ထြန္းအုပ္ကို ဦးစီးဦးေဆာင္ခန္႔လိုက္ပါသည္။ ထိုအစိုးရ ၾကာၾကာမခံပါ။ ဂ်ပန္တပ္မ်ား တိုင္းျပည္ကို ဆက္လက္သိမ္းပိုက္ သည္ႏွင့္အမွ် ဂ်ပန္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လႊမ္းမိုးလာကာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို စစ္႐ႈံးနယ္ေျမတခုကဲ့ သို႔ ကိုင္တြယ္လာေလသည္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္၏ အေနအထားသည္လည္း မေရမရာႏွင့္ အားက်ဖြယ္ရာ လံုး၀မရွိေပ။ တပ္မ ေတာ္သည္ ခ်ီတက္လာရာ လမ္းတေလွ်ာက္ စိတ္အားထက္သန္စြာ ၀င္လာသူမ်ားႏွင့္ ေဖာင္းပြေန၏။ ထိုစစ္ သားသစ္မ်ားကို ထိေရာက္သည့္ တိုက္ရည္ခုိက္ရည္ရွိေသာ တပ္မ်ားျဖစ္လာေစရန္ စနစ္တက်၊ စည္းကမ္းရွိရွိ ေလ့က်င့္ေပးရေပဦးမည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကား မိမိတပ္မ်ားကို အမိန္႔ေပးအုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္မရွိ။ သူသည္ ဗိုလ္မိုးႀကိဳး၏ လက္ေထာက္အရာရွိမ်ားအနက္ အဆင့္ျမင့္ဆံုးမွ်သာျဖစ္၏။ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးကိုယ္တုိင္လည္း ျမန္မာ ျပည္၏ အနာဂတ္အေရးမ်ားတြင္ သူႏွင့္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္တို႔ မည္သည့္အခန္းက႑က ပါ၀င္ရ မည္ဟူေသာ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာမ်ားႏွင့္ ျပႆနာတက္ေနပံုရ၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ၏ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကမူ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္သည္ ျမန္မာအရာရွိမ်ား လက္ေအာက္တြင္သာ ရွိသင့္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗိုလ္လကၤ်ာက သူ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အျခားရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္အခ်ဳိ႕ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးႏွင့္ရင္ဆုိင္ခဲ့စဥ္က ဇာတ္ဆန္ဆန္ အျဖစ္အပ်က္ အေၾကာင္းကိုေရးသားခဲ့ဖူး၏။ ရင္ဆုိင္မႈ၏ရလဒ္ကား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ၏ ေသနာပတိခ်ဳပ္အျဖစ္၎၊ ဗိုလ္လကၤ်ာကို စစ္ဦးစီးအျဖစ္၎ ခန္႔အပ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ သူ၏အေနအထားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခအေနႏွင့္ ပတ္ သက္၍လည္းေကာင္း စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ထင္ေယာင္ထင္မွားမျဖစ္ခဲ့ပါ။ လြတ္လပ္ေရး႐ုန္းကန္မႈကား ဆံုးခန္း တုိင္ရန္ မ်ားစြာလိုေသးသည္ကုိ သူသိနားလည္သည့္အေလ်ာက္ တပ္မေတာ္ေတာင့္တင္းခုိင္မာရန္ႏွင့္ စည္း ကမ္းရွိရန္ကို အာ႐ံုစိုက္ခဲ့၏။ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကို ပါတီႏုိင္ငံေရးမွ ကင္းကင္းရွင္းရွင္းေနရန္ႏွင့္ အရပ္သားအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးဖက္တြင္ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳရန္ကိုလည္း သူႀကိဳးပမ္းခဲ့၏။ သို႔ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား ကို ဗဟိုမ႑ိဳင္ျပဳကာ ဖဲြ႔စည္းခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ကင္းကင္းရွင္းရွင္း ေနႏိုင္ဖို႔ရန္မွာ အ ခ်ိန္မ်ားစြာမွ ေႏွာင္းသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သူ ဧကန္သိရွိခဲ့မည္ျဖစ္သည္။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လတြင္ ဗိုလ္မိုးႀကိဳး ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ခြာသြားပါသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ကုိ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္အျဖစ္ ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္းလိုက္ၿပီး ေအာင္ဆန္းသည္ ဗိုလ္မႉးႀကီးရာထူးႏွင့္ စစ္ ေသနာပတိျဖစ္လာပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အသစ္ဖဲြ႔စည္းလိုက္ေသာ တပ္မေတာ္၏ အဆင့္ဆင့္၌ ဂ်ပန္‘အ ၾကံေပးအရာရွိ’မ်ား တဲြခန္႔အပ္ထားၿပီး ျမန္မာအရာရွိမ်ား၏ လက္ေတြ႔အာဏာမ်ားကို တင္းက်ပ္စြာ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားပါသည္။ ၾသဂုတ္လတြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား၏ ေသနာပတိခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအီဒါသည္ ျမန္မာ့အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးကို တရား၀င္အတည္ျပဳလိုက္ကာ ေဒါက္တာဘေမာ္အား ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲအျဖစ္ ခန္႔အပ္လိုက္ပါ သည္။ အေပၚယံအားျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရအာဏာသည္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားတို႔လက္သို႔ ကူးေျပာင္းသြား သည္ဟု ျမင္ႏုိင္ေသာ္လည္း စင္စစ္မွာေတာ့ ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေျခကုပ္ရသြားျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ၏ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားသည္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ႏွင့္ ခ်ီတက္လာရာတြင္ ပင္ပန္းဆင္းရဲဒဏ္ အေတာ္ႀကီးပင္ ခံခဲ့ရ၏။ အမ်ားအျပားသည္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါစဲြကပ္၍လည္းေကာင္း၊ ေျခ ကုန္လက္ပန္းျဖစ္၍လည္းေကာင္း ေဆး႐ံုတက္ရၾက၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အေပါင္းေဖာ္အခ်ဳိ႕လည္း ရန္ကုန္ေဆး႐ံု ႀကီးသို႔ ေရာက္လာေလသည္။ ထိုေဆး႐ံုကို မိမိတို႔အလုပ္တာ၀န္အေပၚ အထူးသစၥာထားေသာ ဆရာ၀န္၊ ဆ ရာမတစုက အခက္အခဲမ်ားစြာၾကားမွ စီမံဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ မ်က္ႏွာ ထားတည္လြန္း တင္းလြန္းၿပီး အေရာတ၀င္ မေနတတ္သူဟူ၍ အမ်ားက သိေနၾကပါသည္။ ထို႔အျပင္ သူရဲ ေကာင္းတဦးအျဖစ္ တေန႔တျခား နာမည္ထြက္လာေနရာ သူနာျပဳဆရာမငယ္မ်ားသည္ သူ႔အနားကပ္ရမည္ ကိုပင္ ေၾကာက္႐ြံ႕ေနၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ ဆရာမႀကီးျဖစ္သူ မခင္ၾကည္ကိုယ္တုိင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား ျပဳစုရပါသည္။ မခင္ၾကည္သည္ စဲြမက္ဖြယ္ရာ ႐ုပ္ရည္ႏွင့္ ခ်စ္စဖြယ္အမူအယာရွိၿပီး မိမိ၏ သူနာျပဳလုပ္ငန္းကို ေစတနာျပည့္၀စြာျဖင့္ အထူးတာ၀န္သိသိ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းေၾကာင့္ လူနာမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားက ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကပါသည္။ ဆရာမ မခင္ ၾကည္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ျပဳစုရာ၌ တင္းသင့္သည့္ေနရာတြင္ တင္းေသာ္လည္း ယုယၾကည္သာစြာ စိတ္ရွည္စြာ ဆက္ဆံပါသည္။ အလြန္ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းပါသည္ဟူေသာ စစ္ေသနာပတိႀကီးလည္း အစဲြႀကီးစဲြသြား ပါေတာ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ရွက္တတ္၍လည္းေကာင္း၊ သူ၏ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္အေပၚ တာ၀န္ သိစိတ္ျပင္းထန္၍လည္းေကာင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ခပ္ခြာခြာေနခဲ့၏။
အက်င့္သီလႏွင့္ပတ္သက္၍ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ေတြးေခၚသူတဦးျဖစ္ရကား တိုက်ဳိၿမိဳ႕၌ စူဇူကီးက အမ်ဳိးသ မီး အလိုရွိပါက စီစဥ္ေပးမည္ဟု ကမ္းလွမ္းေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အံ့ၾသတုန္လႈပ္သြားပါသည္။ စူဇူကီးအေနႏွင့္ ဂ်ပန္ယဥ္ေက်းမႈအရ ဧည့္၀တ္ေက်ေစရန္ ေျပာခဲ့ပံုရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ့ သူ႔အား ‘အက်င့္စာ ရိတၱ ပ်က္ျပားယုတ္ညံ့သြားေအာင္ ႀကိဳးစားေနေလေရာ့လား’ ဟု သံသယစိတ္၀င္ခဲ့၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ သူ႔စိတ္ကိုသူ ေကာင္းစြာသိသည့္အျပင္ ပြင့္လင္းျပတ္သားစြာ လုပ္တတ္သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖင့္ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း လူပ်ဳိလွည့္ျခင္းမ်ဳိး မလုပ္ေနဘဲ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဆရာမ မခင္ ၾကည္ႏွင့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားလိုက္ပါသည္။
“ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ေအာင္ဆန္းကို လက္ထပ္ရာ၌ လူပုဂၢဳိလ္တဦးကိုသာ လက္ထပ္လိုက္သည္မဟုတ္၊ ကံအ ေၾကာင္းတရားတရပ္ကိုပါ လက္ထပ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္” ဟု အေျပာရွိခဲ့ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက လည္း သူ၏ ဘ၀ၾကင္ေဖာ္အေနႏွင့္ ရွိအပ္ေသာသတၱိႏွင့္ ေႏြးေထြးေသာ ေမတၱာတို႔ကို ပိုင္ဆုိင္ႏုိင္႐ံုသာမက သူကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ သူ၏ စံတင္ထားမႈမ်ားကို ဂုဏ္သေရရွိရွိ၊ ၾကံ႕ၾကံ႕ခုိင္ခုိင္ ထိန္းသိမ္းသြားမည့္ အ မ်ဳိးသမီးတဦးကို လက္ထပ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔၏ အိမ္ေထာင္ေရးကား သာယာေအာင္ျမင္ပါ သည္။
သူတို႔ေလးစားျမတ္ႏိုးလွေသာ လူငယ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အိမ္ေထာင္ျပဳသြားသျဖင့္ ကနဦးတြင္ စိတ္မခ်မ္းသာျဖစ္ခဲ့ ေသာ ရဲေဘာ္မ်ားလည္း လ်င္ျမန္စြာပင္ သေဘာတူေက်နပ္လာေလသည္။ အိမ္ေထာင္သည္ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေသာ အသြင္လကၡဏာမ်ား ပိုမိုေတာက္ေျပာင္လာသည္။ သူ သည္ခင္ပြန္းသည္တဦးအေနႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ဖခင္တဦးအေနႏွင့္လည္းေကာင္း ၾကင္နာယုယတတ္၏။ သူ ၏ ခက္ခဲ အႏၱရာယ္မ်ားေသာဘ၀ကို အတူရင္ဆုိင္ရန္ စြမ္းရည္၊ နားလည္မႈတို႔ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ ဘ၀ၾကင္ေဖာ္ သူ၏အနား၌ ရွိေနျခင္းသည္ အေရးႀကီးေသာလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္႐ြက္ရာ၌ သူ႔ကို အားျပည့္ေစသည္ဟု ယံုမွား သံသယရွိဖြယ္ မဟုတ္ေခ်။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ေအာင္ဆန္းအား ဗိုလ္ခ်ဳပ္အဆင့္သို႔ တုိးျမႇင့္ခန္႔အပ္လိုက္ၿပီး ဂ်ပန္ဘုရင္မင္းျမတ္ထံ မွ ဘဲြ႔တံဆိပ္ရယူရန္ ဂ်ပန္သို႔ဖိတ္ၾကားပါသည္။ တိုက်ဳိသို႔သြားေသာအဖဲြ႔ကို ေဒါက္တာဘေမာ္ဦးေဆာင္ၿပီး ထို အဖဲြ႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအျပင္ ေဒါက္တာသိမ္းေမာင္ႏွင့္ သခင္ျမတို႔ပါ၀င္ပါသည္။ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း က ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တိုဂ်ဳိသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မၾကာမီလြတ္လပ္ေရးရေတာ့မည္ဟု ေၾကညာထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာအဖဲြ႔ျပန္လာေသာအခါ သေဘာတူညီခ်က္စာတမ္းတေစာင္ သယ္ယူလာခဲ့ပါသည္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ခပ္ျပတ္ျပတ္စကားအသံုးအႏႈန္းအရ စာတမ္းပါအေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ “ျမန္မာႏုိင္ငံ သည္ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေရးရမည္ျဖစ္ၿပီး ကြၽႏု္ပ္တို႔ေတြ စာခ်ဳပ္အခ်ဳိ႕ကို ခ်ဳပ္ ဆိုရန္ စသျဖင့္” ျဖစ္ပါသည္။ စာတမ္းကို အလြန္အမင္း အေရးထားျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ အစီအစဥ္အတိုင္း ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္ကို လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏုိင္ငံအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ “မဟာ အေရွ႕အာရွသာတူညီမွ် ႀကီးပြားေရးနယ္ေျမ”၏ တန္းတူညီတူအဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံအျဖစ္လည္းေကာင္း ေၾကညာလိုက္ ပါသည္။
ေဒါက္တာဘေမာ္အား အဓိပတိဟူေသာဘဲြ႔ႏွင့္ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္လိုက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကား စစ္၀န္ႀကီးျဖစ္လာပါသည္။ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ဟု အမည္သစ္ေျပာင္းထားေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ထိေရာက္မႈမရွိေစရန္ ဂ်ပန္တို႔ နည္းပရိယာယ္မ်ဳိးစံု သံုးစဲြပါေတာ့သည္။ ပထမတြင္ တပ္မ်ား ကို ႏိုင္ငံအ၀ွမ္းျဖန္႔ၾကဲထားသည္။ ထို႔ေနာက္ ေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ စုျပံဳထားျပန္သည္။ စစ္၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ တပ္မ်ား အၾကား ဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကား မတုန္မလႈပ္။ ဂ်ပန္ေတြအၾကံေပးသမွ်ကို သေဘာတူလိုက္ကာ သူ႔ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ကို လူသိမေပးဘဲ သူ႔အစီအစဥ္ႏွင့္သူ ဆက္လုပ္သြားပါသည္။ တိုက်ဳိမွ ျပန္ေရာက္လာခ်ိန္ေလာက္တြင္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဗိုလ္လကၤ်ာ၊ ဗိုလ္ေဇယ်၊ ဗိုလ္ေန၀င္းႏွင့္ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာတုိ႔အပါအ၀င္ သူ၏ အရာရွိအ ခ်ဳိ႕ကိုေခၚ၍ ေတာ္လွန္ေရးစတင္ရန္အခ်ိန္ကို တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးပါသည္။ အရာရွိမ်ားက အေျခအေန ပိုမိုစိတ္ ခ်ရသည္အထိ ေစာင့္ဆုိင္းရန္ အၾကံေပးပါသည္။ တဖန္ သခင္သန္းထြန္းႏွင့္တုိင္ပင္ရာ ၎ကလည္း ေတာ္ လွန္ေရးစရန္ အခ်ိန္မတန္ေသးဟုတင္ျပသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လည္း စိတ္ပါလက္ပါမရွိလွေသာ္လည္း ေစာင့္ဆုိင္း ရန္ သေဘာတူလိုက္ပါသည္။
အျခားကြန္ျမဴနစ္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ သခင္စိုးႏွင့္ သခင္သိန္းေဖတို႔သည္ ၿဗိတိသွ်တို႔ ဆုတ္ခြာသြားသျဖင့္ သူတို႔ ေထာင္မွလြတ္သည့္ အခ်ိန္မတိုင္ခင္ကပင္ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတရားေဟာခဲ့၏။ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ခ်ီတက္လာ သည္ႏွင့္ သူတို႔ႏွစ္ဦး ေတာခိုသြားပါသည္။ သခင္သိန္းေဖသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဗိုလ္ေန၀င္းတို႔ကို ေ႐ႊဘို၌ ခဏေတြ႔ၿပီး ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရေရး ႀကိဳးပမ္းရန္ အိႏၵိယသို႔ ထြက္ခြာသြားပါသည္။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလေရာက္ခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးအစီအစဥ္မ်ား အေတာ္ပင္ခရီးေရာက္ေနၿပီျဖစ္ရကား ျမန္မာႏုိင္ငံေတာေတာင္မ်ားထဲတြင္ ေျပာက္က်ားတပ္မ်ားဖဲြ႔စည္းရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ ဗိုလ္မႉးစီဂရင္း ေခၚ ၿဗိ တိသွ်တပ္မေတာ္အရာရွိသည္ ‘ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္မွ ေအာင္ဆန္းဆိုသူသည္ အခါအခြင့္ၾကံဳလာ လွ်င္ သူ၏တပ္မ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္ကို ျပန္တိုက္ရန္စီစဥ္ေနသည္’ ဟု အိႏၵိယသို႔ သတင္းပို႔ခဲ့ပါသည္။ ေလာေလာ ဆယ္ တြင္မူ ေတာ္လွန္ေရးအစီအစဥ္မ်ား ၿပီးစီးသည္အထိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဂ်ပန္တို႔၏ သံသယစိတ္ မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစရန္ အားထုတ္ရပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူသည္ လက္ရွိလြတ္လပ္ေရးသည္ အတု အေယာင္မွ်သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ စစ္မွန္ေသာလြတ္လပ္ေရးရရွိရန္ ႐ုန္းကန္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို သူ၏မိန္႔ခြန္းမ်ား တြင္ ျပည္သူတို႔အား အသိေပးခဲ့၏။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ကရင္မ်ားႏွင့္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္အတြင္းမွ တာ၀န္မဲ့သူတို႔အၾကား ေပၚ ေပါက္ခဲ့ေသာ ပဋိပကၡတို႔မွစ၍ ေသြးထြက္သံယိုမႈႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးအဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားလာသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္မႈကို အထူးအေလးေပးခဲ့ ၏။ ထိုကဲ့သို႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမွသာလွ်င္ ႏုိင္ငံစည္းလံုးညီၫြတ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ ေကာင္းစြာသေဘာ ေပါက္ခဲ့၏။ စူဇူကီးအတြက္ သခင္ေအာင္ဆန္းေရးဆဲြခဲ့ေသာ ‘ျမန္မာႏုိင္ငံ စီမံကိန္း’တြင္ ‘ယခုအခါ၌ ၿဗိတိသွ် ပေယာဂေၾကာင့္ လူမ်ားစုျဖစ္ေသာ ဗမာတို႔ႏွင့္ ရခုိင္၊ ရွမ္း စေသာ ေတာင္ေပၚတုိင္းရင္းသားမ်ားအၾကားတြင္ တည္ရွိေနေသာ ကြာဟခ်က္မ်ား က်ဥ္းေျမာင္းသြားေစၿပီး အားလံုးတန္းတူညီမွ်ရွိေသာ ႏုိင္ငံထူေထာင္ရန္’ လို အပ္ေၾကာင္းကို အေလးအနက္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
ကရင္-ဗမာအဓိက႐ုဏ္းသည္ သူ႔အား မ်ားစြာေဒါမနႆျဖစ္ေစပါသည္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္းႏွင့္ ဗိုလ္လကၤ်ာတို႔သည္ ဤလူမ်ဳိးစုႏွစ္စုအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ နားလည္မႈရ ရွိေစရန္ အပန္းတႀကီး ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။ ၎တို႔၏ စုေပါင္းႀကိဳးပမ္းမႈမွ သီးပြင့္လာေသာ အက်ဳိးကား က ရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တို႔အား ယံုၾကည္စိတ္ခ်လာျခင္းႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အတြင္း ကရင္ တပ္ရင္းတခု ဖဲြ႔စည္းလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေစာတလ်င္ ကိုင္တြယ္ရန္လိုေနေသာ ေနာက္ကိစၥတရပ္မွာ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ ျပည္ သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီအတြင္းမွ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားအၾကား တေန႔တျခား ႀကီးထြားေနေသာ အာဃာတမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဂ်ပန္ေခတ္တေလွ်ာက္လံုး ေတာခိုေနခဲ့ေသာ သခင္စိုး၊ သစ္ ေတာႏွင့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ႀကီးျဖစ္ေနေသာ သခင္သန္းထြန္းႏွင့္ သခင္ဗဟိန္းတို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဦး ေက်ာ္ၿငိမ္းႏွင့္ ဦးဘေဆြတို႔သည္ကား ထင္ရွားေသာ ဆိုရွယ္လစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ႏွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ေျပလည္ေစရန္ အထူးႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါသည္။ ေစ့စပ္ ျဖန္ေျဖေရးကို အျမန္ဆံုးေဆာင္႐ြက္ရန္လုိအပ္ေနျခင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးသေဘာထားကဲြလဲြမႈမ်ားသည္ တပ္မေတာ္ ထဲသို႔ စိမ့္၀င္ေနကာ ရဲေဘာ္မ်ား၏ ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး၏ ေအာင္ျမင္ေရးတို႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေန၍ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ သခင္စိုးသည္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးစည္း႐ံုးေဆာ္ၾသရာတြင္ တပ္မေတာ္ကို ထိခိုက္နစ္ နာေစေသာ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ တပ္အတြင္း မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္႐ံုသာမက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လည္း ေဒါသထြက္ရပါသည္။
လေပါင္းမ်ားစြာ သေဘာထားခ်င္းဖလွယ္ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ သခင္စိုး၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သ ခင္ဗဟိန္းတို႔ႏွင့္ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ရက္အနည္းငယ္ၾကာ လွ်ဳိ႕၀ွက္စည္းေ၀းပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္း၏ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖဲြ႔ တည္ေထာင္ရန္အဆိုကုိ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး အဖဲြ႔၏ ေၾကညာစာတမ္းႏွင့္ စု ေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရမည့္ စီမံကိန္းတရပ္ကို သေဘာတူအတည္ျပဳလုပ္ပါသည္။ မ်ားမၾကာမီ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား အတူစည္းေ၀းရန္စီစဥ္လိုက္ၿပီး၊ ထိုအစည္းအေ၀း ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ “ဖက္ဆစ္ဓါးျပမ်ားကို တုိက္ထုတ္ၾကေလာ့” ေခါင္းစဥ္ပါ ေၾကညာစာတမ္းကိုဖတ္ ကာ ေတာ္လွန္ေရးကို တရား၀င္အေကာင္အထည္ေဖာ္လိုက္ပါသည္။
အဖဲြ႔၌ သခင္စိုးသည္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး သခင္သန္းထြန္းသည္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးတာ၀န္ႏွင့္ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္ေရး တာ၀န္တို႔ကိုယူကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ပါ သည္။ ထိုအခ်ိန္၌ လူငယ္တပ္မေတာ္အရာရွိအခ်ဳိ႕သည္ စတင္လႈပ္ရွားရန္ ေဇာႀကီးကာ သခင္ေခါင္းေဆာင္ အခ်ဳိ႕ႏွင့္ တပ္မေတာ္အဆင့္ျမင့္အရာရွိအခ်ဳိ႕တို႔ကိုသာ တုိင္ပင္ေလ့ရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ဆိတ္ဆိတ္ေနမႈ ေၾကာင့္ မခ်င့္မရဲျဖစ္ေနၾကပါသည္။ ၎တို႔သည္ ေတာ္လွန္ေရးတရပ္ကို မိမိတို႔ဖာသာစတင္ရန္ ၾကံစည္ၾကပါ သည္။ ဤကိစၥကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သိသြားေသာအခါ ၎တို႔အား ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖဲြ႔၏ လႈပ္ရွားမႈ ထဲ၌ တိက်ေသာ အခန္းက႑မ်ား စီစဥ္ေပးျခင္းျဖင့္ အေျခအေနကို ေျပလည္ေစခဲ့ပါသည္။ အတြင္းအင္အားစု မ်ား၏ ညီၫြတ္မႈရယူၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးအစီအစဥ္ အၿပီးသတ္ႏုိင္ရန္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ ေသာ သေဘာတူညီမႈမ်ား ရႏုိင္မည္ကိုသာ သိရွိရန္လိုပါေတာ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အေပါင္းအေဖာ္မ်ားသည္ ျပည္ပအကူအညီ ရသည္ျဖစ္ေစ၊ မရသည္ျဖစ္ေစ ဂ်ပန္ကို ေတာ္လွန္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ပို၍ပို၍ရေနေသာ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ ပူး ေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖင့္ လက္ေတြ႔အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားလာပါသည္။ အမွန္မွာ ႏိုင္ငံအ၀ွမ္း ျမန္မာတပ္မ်ား ဂ်ပန္တို႔ကို စတင္ေတာ္လွန္ေသာ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ေရာက္သည့္ တုိင္ ၿဗိတိသွ်တို႔ႏွင့္ ရွင္းလင္းေသာသေဘာတူညီခ်က္ မရရွိေသးေပ။ ထိုေန႔မတိုင္မီ (၁၀) ရက္အလိုက ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ စစ္ေရးျပအခမ္းအနားတရပ္တြင္ ပါ၀င္ၿပီးေနာက္ သူ၏ တပ္မ်ားႏွင့္ အတူ စစ္ေလ့က်င့္ခန္းဆင္းရန္ဟု အေၾကာင္းျပကာ ၿမိဳ႕ေတာ္မွ ထြက္ခြာခဲ့ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစလင္း၏ တပ္မ (၁၄) သည္ ဧရာ၀တီျမစ္ကို မႏၱေလးေျမာက္ပိုင္းမွ ျဖတ္ကူးေနၿပီး၊ သခင္သန္း ထြန္းသည္ ၿဗိတိသွ်တပ္မေတာ္အရာရွိတဦးႏွင့္ဆံုရန္ ေတာင္ငူသို႔ ထြက္ခြာသြားေပၿပီ။ မ်ားမၾကာမီ ေတာ္လွန္ ေရးေရစီးေၾကာင္းကား တဟုန္တည္း စီးဆင္းလာေပေတာ့သည္။ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းသည္ လက္ေထာက္အရာရွိတဦးႏွင့္အတူ စလင္းႏွင့္ေတြ႔ဆံုရန္ ၎၏ဌာနခ်ဳပ္သို႔ ေရာက္သြား၏။
ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ မိမိကိုယ္မိမိ ျမန္မာႏိုင္ငံယာယီအစိုးရ၏ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ မိတ္ ဆက္ၿပီး၊ မဟာမိတ္စစ္ဦးစီးတဦးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ရဲရဲတင္းတင္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။ ၿဗိတိသွ် ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးထံမွ လိုက္ေလ်ာမႈအမ်ားဆံုးရရွိႏုိင္ရန္ တဖက္ကႀကိးစားလ်က္ တဖက္ကလည္း လက္ေတြ႔က်က် ေတြးျမင္တတ္ေၾကာင္း၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုေၾကာင္း၊ မိမိႏွင့္ဆက္ဆံသူမ်ား စိတ္ေခြ႔ရေလာက္ေအာင္ ႐ိုး သားေျဖာင့္မတ္ေၾကာင္းတို႔ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျပသခဲ့ရာ စလင္း၏ ႏွစ္သက္သေဘာက်မႈႏွင့္ ေလးစားမႈ တို႔ကို ရရွိခဲ့၏။
စလင္း၏စကားအရ “သူႏွင့္ပတ္သက္၍ က်ေနာ္ မွတ္မွတ္ရရႀကီး သတိျပဳမိသည္ကေတာ့ သူ၏႐ိုးသားေျဖာင့္ မတ္မႈျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ အာသြက္လ်ာသြက္ အႀကိဳက္လိုက္ အာမခံခ်က္ေပးျခင္းမ်ဳိးမရွိ။ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ကတိမေပး။ သို႔ေသာ္ တခုခုလုပ္ပါမည္ဟုသေဘာတူခဲ့လွ်င္ေတာ့ စကားတည္မည့္သူဟု က်ေနာ္ျမင္ပါသည္။” ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစလင္းတို႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ ျမန္မာတပ္မ်ားႏွင့္ ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ား ပူးတဲြ၍ ဂ်ပန္တို႔ကို တိုက္ေလရာ ဂ်ပန္တပ္မ်ား အလ်င္အျမန္ ၿပိဳကဲြသြားပါသည္။ ဇြန္လ (၁၅) ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေအာင္ပဲြစစ္ခ်ီအခမ္းအနားမ်ား က်င္းပရာ၌ ၿဗိတိသွ်အင္ပုိင္ယာတပ္မ်ား၊ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္အတူ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကလည္း ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကား ၿပီးဆံုးသြားေပသည္။
အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားေနေသာျမန္မာမ်ားသည္ တူညီေသာရည္မွန္းခ်က္ေအာင္ျမင္ေစရန္ ၀ါဒေရးရာမတိုက္ ဆိုင္မႈမ်ားႏွင့္ ပုဂၢဳိလ္ေရးဆန္ေသာ သေဘာထားမ်ားကို ေဘးဖယ္ခဲ့ေသာ ဂုဏ္ယူဖြယ္အေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ ကာလျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လူမႈေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားကို ကိုယ္ စားျပဳေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားႏွင့္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားပါ၀င္ႏုိင္ရန္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖဲြ႔ကို တုိးခ်ဲ႕ဖဲြ႔စည္းၿပီး ‘ဖက္ ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ခ်ဳပ္’ (ဖဆပလ) ဟူ၍ အမည္သစ္ေပးလိုက္ပါသည္။
ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးျခင္း
ဂ်ပန္တို႔ကို မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ေပါင္း၍တိုက္ခိုက္ရန္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖဲြ႔၏ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ၿဗိတိသွ်တို႔ လက္ခံခဲ့ျခင္းမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမဟာမိတ္တပ္မ်ား၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေလာ့ဒ္ေမာင့္ဘက္တင္၏ ႏိုင္ငံေရးပါး နပ္အေမွ်ာ္အျမင္ရွိမႈတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ၿဗိတိသွ်တို႔ ဆုတ္ခြာၿပီးေနာက္ အိႏၵိယ တြင္ အေ၀းေရာက္အစိုးရ႐ံုးစိုက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအစိုးရကိုလႊမ္းမိုးေနေသာ အရာရွိမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ ျပင္းထန္ေသာလူငယ္မ်ားက ၎တို႔၏ ၾသဇာကို စိန္ေခၚျခင္းႏွင့္ ၎တို႔၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀႐ုန္းသုန္းကားျဖစ္ေစ ရန္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္ကို ခံခဲ့ရသူမ်ားျဖစ္ေပသည္။ ဤအရာရွိမ်ားသည္ ဖဆပလႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမွန္သ မွ်ကုိ လံုး၀ဆန္႔က်င္၍ ၿဗိတိသွ်တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ၿပီးစ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္း ဖဆပ လကို မတရားသင္းေၾကညာကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႏုိင္ငံေတာ္သစၥာေဖာက္အျဖစ္ ဖမ္းဆီးရန္ လိုလားၾက ပါသည္။
ပိုမို၍ အဓိဌာန္က်စြာ႐ႈျမင္ႏိုင္ေသာ အေနအထားတြင္ရွိေနေသာ ေမာင့္ဘက္တင္ကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံကိစၥမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းႏုိင္ရာတြင္ ျမန္မာလူထုႀကီးက မိမိတို႔လြတ္ေျမာက္ေရးကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးခဲ့သူဟူ၍ အသိ အမွတ္ျပဳထားေသာ ပုဂၢဳိလ္၏ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကို ရယူရန္ လိုအပ္မည္ကို နားလည္သည္။ လူထု၏ စိတ္ ေနသေဘာထားႏွင့္ ကင္းကြာေနေသာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ အရပ္သားအရာရွိ၏ေနရာတြင္ လ်င္ျမန္ စြာပင္ ၀ါရင့္တပ္မေတာ္အရာရွိတဦးျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရန္စ္အား ခန္႔အပ္လိုက္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေျဖရွင္းရေသာ လတ္တေလာ ျပႆနာတရပ္မွာ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ဟု အမည္ ေျပာင္းထားေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ အနာဂတ္အေရးျဖစ္ပါသည္။ တပ္မ်ားကို ေကြၽးေမြးေရးႏွင့္ လက္နက္ တပ္ဆင္ေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္ လြန္စြာမွ ခက္ခဲေန၏။ မဟာမိတ္တို႔ စစ္ေအာင္ပဲြခံၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ ေမာင့္ဘက္တင္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္၀င္မ်ားသည္ မိမိတို႔ဆႏၵအ ေလ်ာက္ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ထဲသို႔ ၀င္လိုက ၀င္ႏုိင္ေစရန္ သေဘာတူလိုက္ပါသည္။
ဤသေဘာတူညီခ်က္၏ အေသးစိတ္အခ်က္မ်ားကို ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ မဟာမိတ္စစ္ဦးစီးဌာန ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဗိုလ္လကၤ်ာ၊ သခင္သန္းထြန္းတို႔ပါ၀င္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔တို႔ ကႏၵီအ စည္းအေ၀း၌ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ကႏၵီသို႔အသြား ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔၀င္အခ်ဳိ႕ ကာလကတၱားၿမိဳ႕တြင္ ေခတၱခ ဏရပ္စဥ္ သခင္သိန္းေဖႏွင့္ေတြ႔ဆံုၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အနာဂတ္အေရးကို ေဆြးေႏြးၾက၏။ သေဘာ ထားအျမင္တခုအရ လာမည့္ႏိုင္ငံေရးတုိက္ပဲြတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပါ၀င္ရန္ လိုအပ္သည္။ “သူသည္သာ အမ်ဳိးသား ေရးအင္အားစုအေပါင္းကို ညီၫြတ္ေသာ တပ္ဦးတရပ္ျဖစ္လာေစရန္ စြမ္းေဆာင္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏုိင္ မည့္ တဦးတည္းေသာ ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္သည္။”
သခင္သိန္းေဖမွအပ အျခားကြန္ျမဴနစ္မ်ားတင္ျပေသာ အျခားအျမင္တခုအရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္း ေဆာင္တဦးရွိသင့္ေသာ အရည္အခ်င္းေပါင္းစံုမရွိ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး ညံ့ဖ်င္းေနၿပီး ႏုိင္ငံေရးနည္းပရိယာယ္မ ကြၽမ္းက်င္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးစြန္႔လႊတ္ၿပီး တပ္မေတာ္ထဲတြင္သာ ေနသင့္သည္။ “ေနာက္ဆံုးတုိက္ပဲြႀကီး” တြင္ အင္အားစုအားလံုး၏ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးရရွိေစရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံလိုအပ္ေနေသာ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသာလွ်င္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ခုိင္ခုိင္မာမာ ယံုၾကည္ေသာ ဗိုလ္လကၤ်ာက ကြန္ျမဴနစ္တို႔ အၾကံေပးခ်က္ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ပံုရာ၌ “ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္ကို သူတို႔သာလႊမ္းမိုးထားလို၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ေဘးဖယ္ ထားၿပီး သူတို႔အလိုရွိေသာအခါမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနႏွင့္ သြယ္၀ုိက္ေသာနည္းမ်ားႏွင့္ အေထာက္အကူေပးရန္ျဖစ္ သည္။”
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ႏွစ္ဖက္သေဘာထားမ်ားကို နားေထာင္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္သည္။ တပ္မေတာ္မွထြက္၍ ႏုိင္ငံေရးေရွ႕တန္းမွ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြကို အစြမ္းကုန္ဆင္ႏဲႊေတာ့မည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အင္အားႀကီးေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးအျဖစ္လည္း ေကာင္း၊ လူထု၏ ယံုၾကည္မႈႏွင့္ ေမတၱာကိုရရွိေသာ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ရွိ ႏိုင္ငံေရးသမားတဦးအေနႏွင့္လည္း ေကာင္း ထင္ေပၚလာ၏။ ၎အား စစ္တပ္အတြင္းသာ ေနေစလိုေသာသူတို႔၏ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ားမွာ ခိုင္လံုမႈမရွိ ေၾကာင္းကို အတိအလင္းျပႏိုင္ခဲ့၏။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အေပၚထားေသာ ၎ တို႔၏ အေျခခံမူ၀ါဒကို ေၾကညာလိုက္ပါသည္။ ထိုစီမံကိန္းအရ ဘုရင္ခံသည္ ႏုိင္ငံကို သံုးႏွစ္ၾကာတုိက္႐ိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ကာလအားေလ်ာ္စြာ ေ႐ြးေကာက္ပဲြမ်ားက်င္းပျခင္း၊ ျမန္မာေကာင္စီႏွင့္ ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔တို႔တည္ ေထာင္ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္သြားမည္။ ဤအခ်က္မ်ားသည္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအက္ဥပေဒပါ အခ်က္ အလက္မ်ားထက္ သာလြန္တိုးတက္ျခင္းသေဘာကို မေဆာင္ပါ။ ေကာင္စီႏွင့္ ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔ ျပန္လည္တည္ ေထာင္ၿပီးမွ ေရွ႕တဆင့္တိုး၍ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒိုမီနီယန္အဆင့္ရေစမည့္ အေျခခံဖဲြ႔စည္းပံုဥပေဒကို ပါတီေပါင္းစံု က ေရးဆဲြရန္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေတာင္တန္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားသည္ ျပည္မႏွင့္ ေပါင္းစည္းလိုေၾကာင္း တိတိက်က် မေဖာ္ျပလွ်င္ သီးျခားေဒသမ်ားကို ဤစီမံကိန္း၌မထည့္ဘဲ ထားမည္ျဖစ္ပါသည္။
စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းပါ အခ်က္အလက္မ်ား လံုး၀လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ မရွိေၾကာင္းကို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မၿပီးဆံုးမီကပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္သန္းထြန္းတို႔သည္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လာမည္ျဖစ္ေသာ ဘုရင္ခံ ဆာရက္ဂ်ီ နဲလ္ေဒၚမန္ဆမစ္အား ရွင္းလင္းစြာအသိေပးၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ၎တို႔ပါတီသာ ႏိုင္ငံကိုကိုယ္စားျပဳေသာေၾကာင့္ ၎တို႔သည္သာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အစားထိုးရန္ ယာယီအမ်ဳိးသားအစိုးရ တရပ္ ဖဲြ႔ခြင့္ရွိသင့္ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ပါသည္။
ေဒၚမန္ဆမစ္သည္ စိတ္ေစတနာေကာင္း မရွိသူမဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သူ႔အား၀ိုင္းရံေနေသာ ၀န္ထမ္းအရာရွိ မ်ားနည္းတူ စစ္ၿပီးေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႐ႈပ္ေထြးေပြလီအေျပာင္းအလဲျမန္လွေသာ ႏုိင္ငံေရးဥတုကို နားမလည္ ႏိုင္ေခ်။ ဖဆပလအဖဲြ႔ခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈရရွိထားသည္ဟူေသာအခ်က္ကို ေဒၚမန္ ဆမစ္ ယံုၾကည္လက္ခံရန္ အခက္အခဲေတြ႔ေနၿပီး ထိုအခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေရးပါဆံုးပုဂၢဳိလ္သည္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျဖစ္ေၾကာင္းကို သူမျမင္၍မျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုအခ်က္ကိုလည္း လက္ခံရန္ ၀န္ေလးေန၏။
ထို႔အျပင္ စစ္တြင္းကာလတေလွ်ာက္ မိမိ၏ အစိုးရအေပၚ သစၥာေစာင့္ခဲ့ေသာ ၀ါရင့္ျမန္မာႏုိင္ငံေရးသမားႀကီး မ်ားကို ခ်ီးျမႇင့္လိုေသာ အံ့ဖြယ္ရာမဟုတ္သည့္ ဆႏၵသည္ သူ၏ နားလည္မႈကို ခ်ဳိ႕ယြင္းေစပါသည္။ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံ ေရးသမားမ်ား၏ က႑ ေခတ္သစ္ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ မရွိေတာ့ၿပီဟူေသာအခ်က္ကို သူမျမင္ႏုိင္၍ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မျမင္လို၍ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ၿဗိတိသွ်အင္ပိုင္ယာ ၿပိဳပ်က္ျခင္းကို လက္မခံႏုိင္ဟူ ေသာ ခ်ာခ်ီ၏ ဧကရာဇ္ စိတ္ဓာတ္ျပင္းျပသည့္ ခံယူခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ အေထာက္အကူမျပဳခဲ့ပါ။ ခ်ာခ်ီ အား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေနရာ၌ဆက္ခံသူ အတၱလီကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ အယူအဆ၊ သေဘာထားအသြယ္ သြယ္ကို အကဲျဖတ္ရန္ အခက္အခဲေတြ႔ေနရာ တိက်ေသာ မူ၀ါဒတရပ္ခ်မွတ္ရန္ ေႏွးေကြးခဲ့၏။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ေဒၚမန္ဆမစ္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာေသာအခါ အရပ္သားအ စိုးရ ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပဲြ ၿပီးဆံုးၿပီျဖစ္ေၾကာင္းကို အေလးအနက္ ျပသလိုက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဖဆပလတို႔၏ သေဘာထားကား ထုိကဲ့သို႔ မဟုတ္ပါ။ ၎တို႔လိုလားေသာ လြတ္လပ္ေရးကို ၎တို႔ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ေပးရန္ပ်က္ကြက္ ပါက လက္နက္ကိုင္တိုက္ပဲြ ထပ္မံဆင္ႏဲႊရမည့္ အလားအလာကို ၎တို႔ မပယ္ခ်ထားပါ။
ပထမဦးဆံုးတုိက္ပဲြကား ဘုရင္ခံေကာင္စီဖဲြ႔စည္းေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ပါသည္။ ဖဆပလသည္ ရာထူးေနရာ (၁၁) ေနရာအနက္ (၇) ေနရာတြင္ ၎တို႔အမည္တင္သြင္းေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားကို ခန္႔အပ္ရန္ အတင္းအက်ပ္ ေတာင္းဆို၏။ ထို႔အျပင္ ဘုရင္ခံေကာင္စီကို ၎တို႔မူလကေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ ယာယီအမ်ဳိးသားအစိုးရပံုစံ ျဖစ္ ေစမည့္ အျခားလိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုပါ တဲြ၍ေတာင္းဆိုလုိက္ပါသည္။ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတုိင္း ၿဗိတိသွ်အစိုး ရသည္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ျငင္းပယ္လိုက္ပါသည္။
ထို႔ေနာက္ ေဒၚမန္ဆမစ္သည္ ေကာင္စီႏွင့္ ဥပေဒအဖဲြ႔၀င္မ်ားအျဖစ္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္သမားမ်ားဟု မိ မိယံုၾကည္သူတို႔ကို ခန္႔အပ္လိုက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုပုဂၢဳိလ္မ်ားအနက္ ကပ္ပါးရပ္ပါး မင္းေျမႇာင္မ်ား၊ အမ်ဳိး သားေရးသစၥာေဖာက္ ကိုယ္က်ဳိးရွာသမားမ်ားဟု ျမန္မာအမ်ားက ယူဆထားသူအခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ေနပါသည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ အမ်ားသေဘာတူ တညီတၫြတ္တည္းေထာက္ခံမႈျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဖဆပလဥကၠဌ တင္ေျမႇာက္လိုက္ပါသည္။ ကႏၵီသေဘာတူညီမႈ ရွိထားပါေသာ္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အ တြင္း ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းျခင္းမရွိေသာ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္သား အမ်ားအျပား က်န္ေနပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္ အသစ္၀င္လာသူမ်ားကိုေပါင္းကာ သူ႔ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖဲြ႔ကို တည္ေထာင္လိုက္ပါသည္။
ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖဲြ႔တပ္သားမ်ားသည္ ယူနီေဖာင္း၀တ္ဆင္ကာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပင္ စစ္ေလ့က်င့္ေရးမ်ား ျပဳ လုပ္ပါသည္။ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖဲြ႔သည္ တရား၀င္အားျဖင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ ေနေသာ လူမႈေရးအဖဲြ႔အစည္းတရပ္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဖဆပလ၏ လက္႐ံုးတပ္ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ အေျခခံ အရည္အခ်င္းမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ အစိုးရအတြက္ စိတ္မေအးဖြယ္ျဖစ္ေနပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ဘုရင္ခံ၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကို သိမ္ေမြ႔စြာ တံု႔ျပန္လိုက္ပါသည္။ ေၾကညာခ်က္တရပ္တြင္ တပ္ဖဲြ႔၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားကိုေဖာ္ျပကာ ၎တို႔အနက္ တခ်က္မွာ “သူခိုးဓားျပ စေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား ပေပ်ာက္ရန္ႏွင့္ ရပ္႐ြာၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးအတြက္ သက္ဆုိင္ရာအစိုးရအဖဲြ႔၀င္မ်ား၊ အျခားအဖဲြ႔အစည္း၊ တုိင္းသူျပည္သားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္၍ ျပည္သူ႔ကာကြယ္ေရးအတြက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးရန္” ျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚမန္ဆမစ္လည္း မည္သို႔အဓိပၸာယ္ေကာက္ရမည္ မသိျဖစ္ေနပါသည္။ ဘုရင္ခံသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ ဖဆပလတို႔ကိုကိုင္တြယ္ရာ၌ မႏုိင္မနင္းျဖစ္ေန၏။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သူ စိတ္မပိုင္းျဖတ္ ႏုိင္။ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ခ်ီးက်ဴးသည့္အခါမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ဇေ၀ဇ၀ါ၊ သံသယစိတ္မ်ား လႊမ္းမိုးသည့္အခါမ်ား လည္းရွိၿပီး နာရီခ်ိန္သီးပမာ အေတြးႏွစ္ဖက္အၾကား စိတ္မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေန၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လြတ္လပ္ေရးရယူရာ၌ ျပည္သူလူထုခံေနရဆဲ အတိဒုကၡမ်ားကို ပိုမိုဆိုး၀ါးေစမည့္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပဲြကို မ လိုလားေၾကာင္းအရိပ္အႁမြက္ျပပါသည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးရရန္အတြက္ လိုအပ္မည္ဆိုပါ က အၾကမ္းဖက္နည္းမ်ားသံုးရန္ကို တြန္႔ဆုတ္ေနမည္မဟုတ္ေၾကာင္းကိုလည္း ထင္ရွားေစသည္။ လူထုစည္း ေ၀းပဲြႀကီးမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ဆႏၵျပခ်ီတက္ေနစဥ္ ပုလိပ္လက္ခ်က္ျဖင့္ က်ဆံုးခဲ့ေသာ ေတာင္သူလယ္သ မားမ်ား၏ စ်ာပနကဲ့သို႔ေသာ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္အခမ္းအနားမ်ားတြင္လည္းေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ မူ၀ါဒမ်ားကို႐ႈတ္ခ်ၿပီး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တတိုင္းျပည္လံုး ဆထက္ထမ္းပိုး ႀကိဳး စားေဆာင္႐ြက္ရန္ ႏႈိးေဆာ္ေနလ်က္ကပင္ လူအုပ္ႀကီးမ်ားၿငိမ္သက္စည္းကမ္းရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ ေၾကာင္းျပသခဲ့၏။
သို႔ေသာ္လည္း ေဒၚမန္ဆမစ္ႏွင့္ သူ၏ အၾကံေပးပုဂၢဳိလ္တို႔သည္ ျပႆနာမ်ားကို ေအးခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈလိုအပ္သည္ကို လက္ခံရန္ ၀န္ေလးေနၾက၏။ ဖဆပလ၏ အင္ အားကိုစမ္းရန္ အျခားပါတီအဖဲြ႔အစည္းမ်ား တည္ေထာင္၍ ရ၊ မရ စဥ္းစားၾကသည္။ ဤကဲ့သို႔ အားစမ္းရန္ စိတ္သန္ေသာ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားကား ရွိပါသည္။ အဂၤလိပ္စာေရးဆရာႀကီးတဦး ဘုရင္ခံေကာင္စီ၀င္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရးသကဲ့သို႔ ထိုႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေရးႏိုင္သည္မွာ ၎တို႔ႏွင့္ ဖဆပလ အၾကား ကြာျခားခ်က္မ်ားသည္ လြတ္လပ္ေရးမူ၀ါဒမ်ားအေပၚ အေျခခံသည္ထက္ အာဏာရရွိေရးၿပိဳင္ဆုိင္မႈ အေပၚတြင္သာ အေျခခံပါသည္။ ထို႔အျပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားလာျခင္းႏွင့္ သူ႔အား ျပည္သူတို႔က ကိုးကြယ္သည္ဟုပင္ ေျပာရေလာက္မတတ္ ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳျခင္းတို႔ ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားတြင္ မနာလိုမုန္းတီးစိတ္မ်ား ျပင္းျပေနပါသည္။
ေဒၚမန္ဆမစ္သည္ ဖဆပလကို စိန္ေခၚႏိုင္ေသာ အင္အားစုမ်ား ေပၚေပါက္လာႏုိင္မည့္ အလားအလာမ်ားကို သုံးသပ္ေနၿပီး သူ၏ အၾကံေပးပုဂၢဳိလ္အခ်ဳိ႕က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ႏုိင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈ စဲြခ်က္ျဖင့္ ဖမ္း ဆီးရန္ နားပူနားဆာတိုက္ေနစဥ္ ဘုရင္ခံေကာင္စီ၀င္ျဖစ္ေနေသာ သခင္ထြန္းအုပ္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို လူသတ္ မႈႏွင့္ စဲြခ်က္တင္လိုက္ပါသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ခ်ီတက္လာစဥ္က ႐ြာသူႀကီးတဦးအား ၿဗိတိသွ် အလိုေတာ္ရိလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္မႈ၊ ဖိႏွိပ္ရက္စက္မႈႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈ စဲြခ်က္မ်ားတင္ကာ စစ္ခံု႐ံုးဖြင့္၍ စစ္ေဆးခဲ့ပါသည္။ စစ္ခုံ႐ံုးမွခ်မွတ္လိုက္ေသာ ေသဒဏ္အျပစ္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ပါသည္။
ဤအမႈႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႐ံုးတင္စစ္ေဆးမည္ဆိုပါက သခင္ထြန္းအုပ္သည္ ျဖစ္ရပ္လံုးစံုကို ေတြ႔ျမင္ ခဲ့သျဖင့္ သက္ေသထြက္ဆိုေပးမည္ဟု ကမ္းလွမ္းလိုက္၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခ်က္ခ်င္းဖမ္းဆီးသင့္၊ မ ဖမ္းဆီးသင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္း ၀ိ၀ါဒကဲြျပားေန၏။ အရပ္သားၿဗိတိသွ်အရာရွိအခ်ဳိ႕က ဖမ္းဆီး ေရးတုိက္တြန္းၾကသည္။ ဤကဲ့သို႔ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖင့္ အေျခအေနမ်ား ပိုမို၍ ရွင္းလင္းသြားေစမည္၊ ထႂကြပုန္ ကန္မႈ ျဖစ္ေပၚေစမည့္ အလားအလာကိုလည္း ဖယ္ရွားႏုိင္မည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို လူထုက မၾကာမီ ေမ့ ေပ်ာက္သြားမည္ျဖစ္သျဖင့္ ျပႆနာမ်ားစြာလည္း ရွိမည္မဟုတ္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။
ဤအခ်က္မ်ားကို ရဲမင္းႀကီးက သေဘာမတူပါ။ စစ္အတြင္းျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထြေထြလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ ေပးရန္ရွိေနေၾကာင္း၊ ဖဆပလႏွင့္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖဲြ႔၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူကို ဖမ္းဆီးျခင္းသည္ ပုန္ကန္ေတာ္လွန္မႈကို တားဆီးသည္ထက္၊ ထႂကြရန္လႈံ႔ေဆာ္လိုက္သကဲ့သို႔သာ ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပ ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ေသနာပတိကလည္း ရဲမင္းႀကီး၏အျမင္ကို ေထာက္ခံကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းသည္ အသိတရားႏွင့္ ျပည့္စံုသူျဖစ္သျဖင့္ ပုန္ကန္ထႂကြမႈတရပ္ကို စတင္မည္သူဟု မထင္ေၾကာင္း တင္ ျပပါသည္။ ထို႔အျပင္ သခင္ထြန္းအုပ္၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားအေပၚ မူတည္၍ ေဆာင္႐ြက္သင့္မသင့္ကလည္း ဆင္ျခင္ဖြယ္ရာျဖစ္ေန၏။
၎၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားသည္ သံသယမကင္းဖြယ္ျဖစ္သည့္အျပင္ ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း တာ၀န္၀တၱရားမရွိပါ ဘဲႏွင့္ ၎ေဆာင္႐ြြက္ခဲ့ေသာ ၾကမ္းတမ္းသည့္ လုပ္ရပ္မ်ားအေၾကာင္းကို ဂုဏ္၀င့္စြာ ေရးသားထုတ္ေ၀ထား ေသာ စာအုပ္ကလည္း ရွိေနေသးသည္။ ေဒၚမန္ဆမစ္သည္ သခင္ထြန္းအုပ္၏ စြပ္စဲြခ်က္မ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ေဆြးေႏြးရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဤအမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ လံုး၀တာ ၀န္ယူကာ စစ္ခံု႐ံုးေတြ႔ရွိခ်က္အရ ေသဒဏ္အျပစ္ေပးခဲ့ရေၾကာင္း ရွင္းျပပါသည္။ ဘုရင္ခံလည္း တဖန္ မေ၀ခဲြ ႏုိင္ ျဖစ္ရျပန္သည္။ တဖက္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေျဖာင့္မတ္မႈႏွင့္ စိတ္သတိၱတို႔ကို မ်ားစြာေလးစားမိ ၏။ တဖက္တြင္ကား သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ အဓိကအတိုက္အခံျဖစ္ေနသူကို လူသတ္မႈစဲြခ်က္တင္ကာ ဖယ္ရွားႏိုင္ လုိက္ပါက ႏုိင္ငံေရးအက်ဳိးအျမတ္ မည္မွ်ထုတ္ႏုိင္မည္ကိုလည္း ေတြးမိ၏။
ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ၀ႈိက္ေဟာ(လန္ဒန္)အစိုးရက မိမိတို႔သာဆံုးျဖတ္ရန္ အာဏာရွိသည္ဟု ကန္႔သတ္ ခ်က္ထားျခင္းမွာ ကံေကာင္းသည္ဟူ၍ပင္ ေျပာရမည္ကဲ့သို႔ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ၊ ေဒၚမန္ဆမစ္ စကၤာပူသို႔ အလည္အပတ္ေရာက္စဥ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဖမ္းဆီးရန္ ၫႊန္ၾကားေသာ သံႀကိဳးစာေရာက္ လာ၏။ ဘုရင္ခံလည္း ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္ခဲ့၏။ ၀ရမ္းမထုတ္မီ ေလးတြင္ အမိန္႔ပယ္ဖ်က္လိုက္ေၾကာင္း သံႀကိဳးေနာက္တေစာင္ ေရာက္လာေလသည္။ ဤကိစၥသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး၏ မေရရာလွေသာၾသဇာကို ပိုမို၍ ယုိယြင္းလာေစသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ ေျခလွမ္းအားလံုးကို ဖဆပလ သည္ အစိုးရဌာနမ်ားအတြင္းရွိ ၎တို႔အား ေထာက္ခံသူမ်ားထံမွတဆင့္ သိေန၏။
ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဖယ္ရွားလိုေသာ္လည္း မထိ၀ံ့ဟူေသာသတင္းသည္ ျပန္႔ႏွံ႔သြား၏။ ေဒၚမန္ဆမစ္ လည္း အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားပါသည္။ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ ၍ရမည္မဟုတ္ေၾကာင္း လန္ဒန္အစိုးရကို ၀န္ခံအသိေပးၿပီး ဖဆပလ လက္ခံႏုိင္မည့္ ကမ္းလွမ္းခ်က္အသစ္ မ်ားကို တင္ျပေလသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိန္ကား ေႏွာင္းခဲ့ေလၿပီ။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ပူပင္ေသာကမ်ားေန ေသာ ဘုရင္ခံႀကီး ၀မ္းကိုက္ေရာဂါစဲြကပ္ေသာေၾကာင့္ အဂၤလန္သို႔ ျပန္ရပါသည္။ ဇူလုိင္လမတိုင္မီ အတၱလီ သည္ ေဒၚမန္ဆမစ္ေနရာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရန္ဆ့္ကို ခန္႔အပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္၏။ ရန္ဆ့္အား ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းကား သင့္ေလ်ာ္လွပါသည္။ သူသည္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အႀကီးအကဲအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္က ျမန္မာျပည္အ ေျခအေနကို ေကာင္းစြာသိႏုိင္ခဲ့ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္သူ ျဖစ္၏။
လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ
ဘုရင္ခံေျပာင္းလဲျခင္းသည္ ဖဆပလ၏ မူ၀ါဒမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းမဟုတ္ေသာ္လည္း ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ခ်ဥ္း ကပ္ပံုခ်ဥ္းကပ္နည္း ေျပာင္းလဲျခင္းကို ေဖာ္ျပလိုက္သျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြတြင္ ႏိုင္ငံေရးအခန္းက႑အ သစ္တရပ္ ဖြင့္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဘုရင္ခံေကာင္စီေဟာင္းကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ၿပီး၊ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ လတြင္ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္မ်ားယူကာ ဘုရင္ခံ၏ ေကာင္စီအ သစ္တြင္ ဒုတိယဥကၠဌ ျဖစ္လာပါသည္။ ေကာင္စီ၀င္ (၁၁) ဦးအနက္ ဦးေအာင္ဆန္းအျပင္ ဖဆပလအဖဲြ႔၀င္ (၅) ဦး ပါရွိေလသည္။ ေကာင္စီ၀င္မ်ားသည္ စုေပါင္းတာ၀န္ယူၾကရ၏။ အမည္အားျဖင့္ ဘုရင္ခံ၏ အၾကံေပး အဖဲြ႔မွ်သာျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ေကာင္စီသည္ ၾကာျမင့္စြာကပင္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ ယာယီအ မ်ဳိးသားအစိုးရပင္ျဖစ္ပါသည္။
ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ဤျဖစ္ေပၚခ်က္အသစ္မ်ားကို သတိရွိရွိႏွင့္ အေကာင္းဖက္က ႐ႈျမင္ပါသည္။ တရား၀င္ တည္ဆဲျဖစ္ေနေသးေသာ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ လူထုစည္းေ၀းပဲြႀကီးတြင္ တိုက္ပြဲဆံုး ခန္းတိုင္မေရာက္ေသးေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။ သူ ရာထူးေနရာ လက္ခံခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျပႆနာ အားလံုး ေျပလည္သြားၿပီဟု မယူဆသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနာင္ေဆာင္႐ြက္ရန္ အလုပ္တာ၀န္ မ်ားစြာရွိေသး ေၾကာင္း လူထုအား ဦးေအာင္ဆန္းက သတိေပးလိုက္ပါသည္။ ျပည္သူလူထု၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈသည္ သူ ႏွင့္ ဖဆပလအတြက္ မည္မ်အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ လူထုႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးေသာ ႐ိုးသားပြင့္ လင္းမႈျဖင့္ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါသည္။
“ေနာက္ဆံုး က်ဳပ္အေၾကာင္းကို ခင္ဗ်ားတို႔ကို နည္းနည္းေျပာခ်င္တယ္။ အခုအခါ က်ဳပ္ဟာ (ပတ္ဗလစ္မွာ ေပၚျပဴလာျဖစ္ေနတဲ့သူပဲ)။ ဒါေပမယ့္ က်ဳပ္ဟာ ဘုရားလည္းမဟုတ္၊ ေမွာ္ဆရာ မ်က္လွည့္ဆရာလည္း မ ဟုတ္၊ လူပဲ။ နတ္လည္းမဟုတ္၊ လူေလာက္ပဲ အစြမ္းရွိမွာပဲ။ က်ဳပ္အသက္ဟာ အင္မတန္မွ ငယ္တယ္။ က်ဳပ္ အခုထမ္းရတဲ့ တာ၀န္ဟာလည္း တတိုင္းျပည္လံုးရဲ႕တာ၀န္ကို ေရွ႕ဆံုးက ထမ္းေနရတယ္။ က်ဳပ္ကိုယ္ကို ဒီ တာ၀န္ေတြ ထမ္းႏိုင္ေအာင္ အရည္အခ်င္းျပည့္စံုတယ္လို႔ မယူဆဘူး။ ၿပီးေတာ့ က်ဳပ္ စိတ္တိုတတ္တယ္ဆို တာလည္း လူအမ်ား သိၾကတာပဲ။ ဒါ က်ဳပ္ နဂိုပဲ။ အလုပ္႐ႈပ္ၿပီး အေႏွာင့္အယွက္မ်ားရင္ စိတ္တိုတတ္တယ္။ ဒါကို ျပဳျပင္ႏုိင္သွ် ျပဳျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ခင္ဗ်ားတို႔လည္း စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး ကေန႔ျပတဲ့ အင္အားမ်ဳိးထက္ ဆထက္ထမ္းပိုး တိုးေအာင္လုပ္ၿပီး က်ဳပ္တို႔က ခင္ဗ်ားတို႔အတြက္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အားေပး မယ္ဆိုရင္ က်ဳပ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ လြတ္လပ္ေရး၊ လူထုေကာင္းစားေရးေတြကို ရေအာင္ပိုလုပ္ႏုိင္မယ္။ ပိုအက်ဳိးရွိ မွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ လူထုေတြကို ဆက္ေတာင့္ထားၾကပါအံုးလို႔ဆိုတာ ထပ္ေျပာခဲ့ခ်င္တယ္။”
ျပည္သူလူထုသည္ ဦးေအာင္ဆန္းေနာက္မွ မားမားမတ္မတ္ရပ္၍ ေတာင့္ထားေသာ္လည္း သူ႔ကို အတိုက္အခံ လုပ္မႈ မရွိေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဖဆပလ၏ အင္အားကို ျပင္ပမွ စိန္ေခၚေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားထက္ ဖဆပလအ တြင္းမွ ျပႆနာမ်ား ပို၍ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္။ တသီးပုဂၢလ သစၥာေဖာက္သြားသူ အနည္းငယ္မွ်သာရွိေသာ္ လည္း ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ဖဆပလအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ေနာက္မွ ညီၫြတ္စြာရွိသေယာင္ႏွင့္ မိမိတို႔ပါတီအားေကာင္းေရး အတြက္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကပါသည္။
ပုဂၢဳိလ္ေရးႏွင့္ ၀ါဒေရးအယူအဆ မတိုက္ဆုိင္မႈေၾကာင့္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သခင္စိုး၏ ‘အလံနီ’ ကြန္ျမဴ နစ္မ်ားႏွင့္ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္သိန္းေဖတို႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ ‘အလံျဖဴ’ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားဟူ၍ ကြန္ျမဴနစ္ပါ တီ ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားခဲ့ပါသည္။ အလံနီကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္မႈ၀ါဒမ်ား စဲြကိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ၎တို႔အား ဇူလိုင္လတြင္ မတရားအသင္းအျဖစ္ ေၾကညာလိုက္ပါသည္။ သခင္သန္းထြန္းသည္ ဖဆပလ၏ အေထြေထြအ တြင္းေရးမႉး ျဖစ္လာၿပီး သခင္သိန္းေဖသည္ ေကာင္စီ၀င္တဦး ျဖစ္လာပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ‘သိန္း၊ သန္း’ ကြန္ျမဴနစ္တို႔သည္ ‘ရန္စ္’ မေရာက္မီက စတင္ခဲ့ေသာ အေထြေထြသပိတ္ ၿပီးၿငိမ္းသြားေစရန္ ေကာင္စီ၏ ဒု- ဥကၠဌအေနႏွင့္ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ေစ့စပ္ေရးေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးခဲ့၏။ အေထြေထြသ ပိတ္ၿပီးၿငိမ္းေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား ပ်က္ျပားေစရန္ ႀကိးပမ္းမႈမွာ ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။ သို႔ေသာ္ ဤႀကိဳး ပမ္းမႈသည္ ဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဖဆပလတို႔၏ ၾသဇာၿပိဳပ်က္ေစရန္ အတန္ၾကာကပင္ စတင္ခဲ့ေသာ စည္း႐ံုးလႈံ႔ ေဆာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ တစိတ္တပိုင္းသာျဖစ္ပါသည္။
အေျခအေနကို မေျဖရွင္း၍ မရေတာ့ပါ။ ဆိုရွယ္လစ္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းကို သခင္သန္းထြန္းေနရာ၌ အေထြေထြအ တြင္းေရးမႉး ခန္႔အပ္လိုက္ၿပီး ေအာက္တိုဘာလတြင္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို ဖဆပလအတြင္းမွ ထုတ္ပယ္လိုက္ပါ သည္။ ဤလုပ္ရပ္ကို ေနာက္လအတြင္း က်င္းပေသာ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ အေထြေထြညီလာခံ၌ အတည္ျပဳလိုက္ပါ သည္။ ထုတ္ပယ္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းမ်ားကို ရွင္းျပေသာ မိန္႔ခြန္း၌ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ကြန္ျမဴနစ္တို႔အား တုိင္းျပည္၏ ညီၫြတ္မႈပ်က္ျပားေစရန္ ႀကိဳးပမ္းသည္။ မိမိတို႔၏ပါတီေရးကို ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးထက္ အေလး ေပးသည္။ ျမန္မာ့အေျခအေနႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္၊ မသင့္ေလ်ာ္ကို မဆင္ျခင္ဘဲ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ၫႊန္ၾကား ခ်က္မ်ားကို မ်က္ေစ့စံုပိတ္၍ လိုက္နာသည္ စသျဖင့္ ႐ႈတ္ခ်ပါသည္။
အမႈေဆာင္ေကာင္စီမွ ႏႈတ္ထြက္လိုက္ေသာ သခင္သိန္းေဖက ဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ မ်ားအား ေတာ္လွန္ေရးသမားထက္ ျပဳျပင္ေရးသမားဆန္သည္၊ ၎တို႔သည္ ၿဗိတိသွ်၏ လွည့္ျဖားမႈကို အညံ့ ခံခဲ့ၿပီး ဘုရင္ခံႏွင့္ ဆက္ဆံရာ၌ ေပ်ာ့လြန္းသည္၊ အေ၀ဖန္လည္း မခံႏုိင္ဟု ေျပာဆိုပါသည္။ ဖဆပလႏွင့္ ကြန္ ျမဴနစ္တို႔ လမ္းခဲြသြားၾကေသာ္လည္း လက္၀ဲညီၫြတ္မႈကို အထူးလိုလားေသာ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ မာက္စ္ဆို ရွယ္လစ္၀ါဒႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၀င္အခ်ဳိ႕အေပၚ သံေယာဇဥ္မကုန္ပါ။ အလံနီကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ အလံျဖဴကြန္ ျမဴနစ္မ်ားအၾကား ေစ့စပ္ျဖန္ေျဖရန္ သူ ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။ သိန္း၊ သန္း ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို ဖဆပလအတြင္းမွ ဖယ္ထုတ္ၿပီးေနာက္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္တို႔ကို ေပါင္းစည္းၿပီး မက္စ္အဖဲြ႔ခ်ဳပ္တည္ေထာင္ရန္ ဦး ေအာင္ဆန္း စဥ္းစားခဲ့သည္ဟု အဆိုရွိပါသည္။
အမႈေဆာင္ေကာင္စီအသစ္သည္ သခင္စိုးကြန္ျမဴနစ္မ်ားအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ပင္ခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္ ေပးလိုက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အလံနီကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလမ္းစဥ္ကို တရားေသ ဆုပ္ကိုင္ထားသျဖင့္ ၁၉၄၇ ခု ဇန္န၀ါရီလတြင္ ၎တို႔အား တဖန္ မတရားအသင္းေၾကညာရျပန္သည္။ အျဖဴ၊ အနီမေ႐ြး ကြန္ျမဴနစ္အမ်ားအျပား အထူးသျဖင့္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားသည္ ဦးေအာင္ဆန္းကို ဆက္ လက္၍ ၾကည္ညိဳေလးစားၾကပါသည္။ သူ႔အေနႏွင့္လည္း ကြယ္လြန္သြားသည့္တုိင္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ပစ္ပယ္ခဲ့ျခင္း ရွိဟန္မတူပါ။ သို႔ေသာ္ သူသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ညီၫြတ္ေရး ထက္ပိုၿပီး မည္သည့္၀ါဒကိုမွ ဦးစားမေပးခဲ့ပါ။
၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဖဆပလသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတည္ေထာင္ေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးရန္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ကို လက္ခံလိုက္ပါသည္။ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ လန္ဒန္သို႔ ထြက္ခြာသြားေသာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ကို ဦးေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္၍ အဖဲြ႔ထဲတြင္ အမႈေဆာင္ ေကာင္စီ၀င္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ အရပ္သားအစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား ပါရွိပါသည္။
ေဒလီၿမိဳ႕၌ ရပ္နားစဥ္ က်င္းပေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြတြင္ ဦးေအာင္ဆန္းက လံုး၀လြတ္လပ္ေရးကိုသာ လိုလားေၾကာင္း၊ ဒိုမီနီယန္အဆင့္အတန္း လက္ခံေရးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမည္ မဟုတ္သျဖင့္ ေမးစရာပင္ မ လိုေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ သတင္းစာဆရာတို႔၏ ေမးခြန္းတရပ္ကို ေျဖၾကားရာ၌ ျမန္မာတို႔၏ ေတာင္းဆို ခ်က္မ်ားကို ေက်နပ္ဖြယ္ရာလိုက္ေလ်ာျခင္း မရွိပါက အၾကမ္းဖက္နည္းကိုျဖစ္ေစ၊ အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္း ကိုျဖစ္ေစ၊ နည္းႏွစ္မ်ဳိးလံုးကိုျဖစ္ေစ၊ စဥ္းစားရန္ လံုး၀တြန္႔ဆုတ္မည္မဟုတ္ဟု ေျပာခဲ့၏။ နိဂံုးခ်ဳပ္အေနႏွင့္ အ ေကာင္းဆံုးကုိ ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ္လည္း အဆိုးဆံုးအတြက္လည္း အဆင္သင့္ျပင္ထားေၾကာင္း ေျပာသြားပါ သည္။ ဤကား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မထြက္ခြာမီ ႏွစ္သစ္ကူးမိန္႔ခြန္းထဲတြင္ အေသးစိတ္ေျပာခဲ့ေသာ အခ်က္အလက္ တို႔ထက္ ပိုမိုျခင္းမရွိပါ။
ထိုမိန္႔ခြန္းတြင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္မွာ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ေအးခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းေရးကို လိုလားသည္ ဟု သူ ယံုၾကည္လိုေၾကာင္း၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း ေအးေဆးေသာ နည္းမ်ားကိုသာ ပို၍ႏွစ္သက္ေၾကာင္း၊ သို႔ ေသာ္လည္း လိုအပ္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား မရပါက လူထုအေနႏွင့္ တရားဥပေဒျပင္ပမွ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပဲြ၀င္ရန္ အဆင္သင့္ျပင္ထားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္မွာ ဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဖဆ ပလသည္ ၿဗိတိသ်တို႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား မေအာင္ျမင္ပါက ျဖစ္ပ်က္လာမည့္ အေျခအေနအတြက္ ျပင္ဆင္မႈအ ေနႏွင့္ လက္နက္မ်ားစုေဆာင္းၿပီး၊ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္တပ္ဖဲြ႔မ်ားကို အသင့္အေနအထားတြင္ ရွိေနေစရန္ စီစဥ္ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
“ေအာင္ဆန္း-အတၱလီ သေဘာတူညီခ်က္” ထြက္ေပၚေစခဲ့ေသာ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားအတြင္း ဦးေအာင္ဆန္း၏ က႑ႏွင့္ပတ္သက္၍ ပုဂၢလိကအမႈေဆာင္၀င္တဦးျဖစ္သူ ဦးတင္ထြဋ္က ေအာက္ပါအတိုင္းေရးသားခဲ့ပါသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေ႐ြးေကာ္ပဲြမက်င္းပမီႏွင့္ အေျခခံဥပေဒသစ္ မေရးဆဲြေသးမီ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစိုးရတာ၀န္ ၀တၱရားတို႔ကို ျမန္မာအစိုးရထံသို႔ လက္ေတြ႔အရလည္းေကာင္း၊ ဥပေဒသေဘာအရလည္းေကာင္း၊ ခ်က္ခ်င္း လဲႊေျပာင္းေပးရန္ကို သူက အားထုတ္ခဲ့ပါသည္။ ဥပေဒသေဘာအရ လဲႊေျပာင္းေပးျခင္းကို သူက မရယူႏုိင္ခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔အားျဖင့္ လဲႊေျပာင္းေပးျခင္းကိုကား အႏွစ္သာရအားျဖင့္ ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈအေပၚ မူတည္၍ ရယူႏုိင္ခဲ့ပါသည္။
ဤအေနအထားကို သူ၏ ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံတို႔က သူေခါင္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔၏ ႐ႈံးနိမ့္မႈ ကဲ့သို႔ျဖစ္ေစရန္ ေကာက္ေကြ႔ေပြလီစြာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္လိုက ဖြင့္ႏုိင္ပါသည္။ သူသည္ အနည္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ မ်ား ေတာင္းဆိုရာ၌ ခုိင္မာ၏။ ထုိသို႔ခုိင္မာျခင္းေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည္ဟု သူသိသျဖင့္ တာ၀န္မွာႀကီးေလးလွ၏။ ႏိုင္ငံေရးပညာရွိတဦးပီသစြာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ လိုလားခ်က္တို႔ကို အ ႏွစ္သာရအားျဖင့္ ေပးသည္ကို သူလက္ခံခဲ့၏။ လိုလားခ်က္ကား လြတ္လပ္ေရးသို႔ ရွင္းလင္းတိုေတာင္းေသာ လမ္းမွ ခ်ီတက္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ မိမိတို႔တိုင္းျပည္၏ လက္ေတြ႔အစိုးရတာ၀န္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္းရရွိရန္တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ႏွစ္ဖက္အလိုက် သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္ခံၿပီးေနာက္ ဤသေဘာတူညီခ်က္၏ အဓိပၸာယ္သက္မႈကို လူထု အား ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္းတင္ျပ၍ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေစရန္ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးခဲ့၏။ သူ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေနာက္မွ လိုက္ပါက တႏွစ္အတြင္း လံုး၀လြတ္လပ္ေရးရေစရမည္ဟု ရဲရင့္စြာ ကတိေပးခဲ့၏။ ဤကား ေပါ့ေပါ့ ဆဆ ကတိမ်ဳိး မဟုတ္ပါ။ သူ၏ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္း၊ သူ၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ သူ၏ ဘ၀တို႔ကိုရင္း၍ ေပးလိုက္ ေသာ၊ ခံယူခ်က္အေပၚ အေျခခံေသာ ကတိမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ သူ၏ ေခါင္းေဆာင္ပီသ မႈကို အျပည့္အ၀ သက္ေသျပလိုက္ပါသည္။
သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထုိးရန္ ျငင္းဆိုခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔၀င္ႏွစ္ဦးကား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေစာႏွင့္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး ႏွစ္ျခမ္းကဲြၿပီးေနာက္ အနည္းစုသခင္မ်ားကို သခင္ထြန္းအုပ္ႏွင့္အ တူ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ေသာ သခင္ဗစိန္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ျပန္ေရာက္ေသာအခါ ဦးေစာႏွင့္ သခင္ဗစိန္ သည္ ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေနာက္တဦးျဖစ္သူ ဆာေပၚထြန္းတို႔ႏွင့္ေပါင္းကာ အမ်ဳိးသား အတိုက္အခံတပ္ဦး တည္ေထာင္၍ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ရာထူးတည္ျမဲေရးအတြက္ နယ္ခ်ဲ႕တို႔ဘက္သို႔ ကူး ေျပာင္းသြားၿပီဟု ေျပာေလသည္။
ႏုိင္ငံေရးအတိုက္အခံတို႔၏ စြပ္စဲြခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဦးေအာင္ဆန္း ထူးထူးျခားျခား စိတ္အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ခဲ့ ပါ။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးေစ့စပ္ေရးကိုသာ ေဇာက္ခ်၍ လုပ္ပါေတာ့သည္။ ဤကိစၥကို ေျဖ ရွင္းရန္ လန္ဒန္သြားကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္ၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္းပင္ ပင္လံု၌ ညီလာခံေခၚ ေရး စီစဥ္ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ညီလာခံ၏ ရလဒ္ျဖစ္ေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အရ “ၾကားျဖတ္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ခ်က္ ခ်င္းပူး ေပါင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းတို႔သည္ လြတ္လပ္ေရးကို ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ ရရွိလိမ့္မည္” ဟူ၍ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ပါသည္။
ပင္လံုညီလာခံကား စစ္အတြင္းက တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား သင့္ျမတ္ၾကည္ျဖဴေရးအတြက္ သခင္မ်ားႀကိဳး ပမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ အစပ်ဳိးခဲ့ေသာ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစုေပါင္းစံု စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး ဦးတည္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္၏ အထြတ္အထိပ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ ဦးတင္ထြဋ္၏ စကားအရေျပာရလွ်င္ ေဆြး ေႏြးေစ့စပ္ေရးနယ္ပယ္တြင္ သူ(ဦးေအာင္ဆန္း) ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရရွိခဲ့ျခင္းမွာ သူ၏ မသြယ္မ၀ိုက္ပြင့္လင္းမႈ ႏွင့္ ပုဂၢလိကအရည္အေသြးတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိနယ္ပယ္တြင္ သူ၏ အႀကီးမားဆံုးေဆာင္႐ြက္ခ်က္ကား ေတာင္တန္းေဒသ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အျခားလူငယ္စုမ်ား၏ လံုး၀ဥႆံု စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈကို ရယူႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ပင္လံုညီလာခံ ၿပီးလွ်င္ၿပီးခ်င္း ဧၿပီလတြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ေသာ ေ႐ြးေကာက္ပဲြတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ဖဆပလကိုယ္စား ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ပင္ပန္းႀကီးစြာ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ စည္း႐ံုးေရးခရီးထြက္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူလူထုႏွင့္ (၃၂) ႏွစ္ မွ်သာရွိေသးေသာ သူတို႔၏ ႏုပ်ဳိ႐ြယ္ေခါင္းေဆာင္အၾကား မၾကံစဖူး ထူးျခားေသာ ဆက္ဆံေရးအေနအထားမ်ဳိး ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းသြားေလရာ လူအုပ္ႀကီးမ်ားသည္ ‘ငါတို႔ဗိုလ္ ခ်ဳပ္’ ကို ျမင္လိုေဇာ၊ နားေထာင္လိုေဇာ၊ ေသြးစည္းခိုင္မာမႈကို ျပသလိုေဇာတို႔ႏွင့္ ဖံုကိုမမႈ၊ ေနပူကိုမ႐ြံ႕၊ လာ ေရာက္အားေပးၾကပါသည္။ ‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္’ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမွာ မူလတြင္ သူ၏ တပ္မေတာ္ရာထူးကို ရည္ၫႊန္း ျခင္းအမႈသာျဖစ္ေသာ္လည္း ေနာင္တြင္ သူ႔အေပၚထားရွိေသာ ခ်စ္ခင္ေလးစားမႈကို ေရာင္ျပန္ဟပ္လာေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္လာ၏။
ဦးေအာင္ဆန္းကား နားေထာင္ေကာင္းေအာင္ အေျပာအေဟာေျပျပစ္သူတဦး မဟုတ္ပါ။ သူ၏ မိန္႔ခြန္းမ်ား သည္ ၿငီးေငြ႔ဖြယ္ အတတ္ပညာေရးရာကိစၥမ်ားႏွင့္ လႊမ္းမိုးေနသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္၏။ ဟိုအေၾကာင္းေရာက္ ဒီ အေၾကာင္းေရာက္ႏွင့္ လိုက္ရခက္သည္လည္း ျဖစ္ႏုိင္၏။ လြန္စြာရွည္လ်ားသည္လည္း ျဖစ္ႏုိင္၏။ သို႔ေသာ္ လည္း လူထုသည္ ၿငိမ္သက္ေအးေဆးစြာ နားေထာင္ၿပီး သူ႔စိတ္သႏၱာန္ကိုလိုက္ကာ သူ၏ တံုးတိတိႏုိင္ေသာ ဆံုးမသတိေပးခ်က္တို႔ကို သေဘာက်ႏွစ္သက္သကဲ့သို႔ ၾကားရခက္လွေသာ သူ၏ ရယ္ရႊင္ဖြယ္စကားေလး မ်ားကိုလည္း သေဘာက်ႏွစ္သက္ၾကပါသည္။
ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မည့္ အ ေတြးအေခၚမ်ားႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကို အစဥ္တစိုက္ရွာေဖြေနသူျဖစ္၏။ ဤလုပ္ငန္းတြင္ လူထုကို သူႏွင့္အတူ ပါ၀င္ရန္ေခၚေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ကာလေဒသအေျခအေနမ်ားအရ လိုအပ္ပါကစိတ္ေျပာင္းလဲရန္ သူမေၾကာက္ ႐ြံ႕ပါ။ သူ၏ ယူဆခ်က္မ်ားႏွင့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားကို လူထုအား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းျပၿပီး ၎တို႔၏ ေထာက္ခံ မႈကို ေတာင္းဆိုပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လြယ္လင့္တကူ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားႏွင့္ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေလာက မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္လာမည္ဟူ၍ လက္လြတ္စပယ္ ကတိျပဳခ်က္မ်ား မေပးေခ်။ သူ႔တိုင္းျပည္အေပၚ တည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္စြာ ျပဳက်င့္သြားမည္၊ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္၊ လူထု၏ ညီၫြတ္မႈအင္အားသာ သူႏွင့္ ဖဆပလေနာက္၌ တည္ရွိေနမည္ဆိုပါက လြတ္ လပ္ေရးႏွင့္ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးဟူေသာ ႏွစ္ပြင့္ဆိုင္ပန္းတုိင္သို႔ ဦးေဆာင္ေခၚသြားႏုိင္မည္ဟူ၍သာ ကတိျပဳ ခဲ့၏။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူလူထုလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ဖဆပလကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကို ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ႏႈိးေဆာ္ခ်က္တို႔ကို တုံ႔ျပန္လိုက္၏။ ပုဂၢလိကကိုယ္စားလွယ္မ်ား ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား လက္တဆုပ္စာေလာက္သာ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။ ‘ေစာ၊ စိန္၊ ေမာ္’ အုပ္စုကား မိမိတို႔ေသခ်ာေပါက္႐ႈံးမည္ကို သိထားၾကသျဖင့္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့၏။ ဖဆပ လသည္ မသင့္ေတာ္ေသာ ဖိအားေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စဲြခ်က္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရ၏။ သို႔ေသာ္ ေ႐ြး ေကာက္ပဲြဆုိင္ရာ ခံု႐ံုးမ်ား၏ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္မ်ားသည္ လူထု၏ဆႏၵကို အမွန္အတုိင္း ေရာင္ျပန္ဟပ္ခဲ့ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ဘ၀ေနာက္ဆံုးအပိုင္းတြင္ သူသည္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ႏုိင္ငံေရးရင့္ က်က္မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး က်င္လည္မႈတို႔တြင္ တုိးတက္လာသည္ကို ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္တည္ ေဆာက္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ရင္ဆုိင္ရာ၌ သူ၏ ပင္ကိုယ္အရည္အေသြးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္သိစိတ္ဓာတ္တို႔ ကြန္႔ ျမဴးလာ၏။ ဤကာလအတြင္း၌ တခ်ိန္ကဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ၿဗိတိသွ်မ်ားစြာတို႔၏ ေလးစားမႈကို ရယူႏိုင္ ခဲ့သည္။ ထိုပုဂၢဳိလ္မ်ားအနက္ တဦးက ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားခဲ့ပါသည္။
ေအာင္ဆန္း၏ ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္အရည္အခ်င္းမ်ား တုိးတက္ႂကြယ္၀လာျခင္းသည္ သူ၏ ပင္ကိုယ္စ႐ိုက္ကား ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေျခအေနမ်ားအရ ႀကီးထြားလာႏုိင္စြမ္းရွိေၾကာင္းကို ျပသပါသည္။ သူ႔ဘ၀၏ ေနာက္ဆံုး (၁၀) လတြင္ သူသည္ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနအထား၌ ရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုကာလအတြင္း၌ သူသည္ သူ႔ႏုိင္ငံ မည္မ်က်ယ္၀န္း၍ လူမ်ဳိးေပါင္း မည္မွ်စံုၿပီး ျပႆနာမ်ား မည္မွ်႐ႈပ္ေထြးေပြလီလွသည္တို႔ကို စ၍ ဂဃ နဏ သေဘာေပါက္ခဲ့ပါသည္။ အလုပ္မ်ားလြန္းလွသျဖင့္ သူ၏ က်န္းမာေရးထိခိုက္လာသည့္အျပင္ ရံဖန္ရံခါ အလုပ္မႏုိင္မနင္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူကား ေယာကၤ်ားေကာင္းပီသစြာ ဤျဖစ္ရပ္ကို ၀န္ခံသျဖင့္ သူႏွင့္ ေန႔စဥ္ ထိေတြ႔ေနေသာ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိမ်ား၏ ေလးစားမႈကို ရရွိခဲ့ပါသည္။ သူ႔အား လုပ္ၾကံသတ္ ျဖတ္ျခင္းသည္ ေနာင္ျဖစ္ထြန္းလာမည့္ ဥပေဒမဲ့ကာလမ်ားတြင္ သူ႔ေနာက္လိုက္မ်ားကို စည္းကမ္းထိန္းသိမ္း ရန္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သည့္ တဦးတည္းေသာပုဂၢဳိလ္ကို သူ႔တုိင္းျပည္ ဆံုး႐ံႈးရျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
ဇြန္လအေစာပိုင္းတြင္ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား စီစဥ္ရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျပည္လမ္းရွိ ‘ဆုိရန္တိုဗီလာ’ အေဆာက္အဦးတြင္ စည္းေ၀းပဲြမ်ား ဆက္တိုက္က်င္းပပါသည္။ ညီ လာခံအဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ အေစာတလ်င္ လိုအပ္ေနေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို မီးေမာင္းထုိးျပ ၿပီး လက္ေတြ႔က်၍ ေလွနံဓားထစ္မဟုတ္ေသာ အစီအစဥ္မ်ားလိုအပ္ေၾကာင္းကို အေလးေပးေျပာသြားပါသည္။ ေလာဘႀကီးလြန္းေသာ စီမံကိန္းမ်ား မျပဳလုပ္မိရန္ႏွင့္ မည္သည့္ကိစၥမ်ား ပထမဦးဆံုး ေဆာင္႐ြက္ရန္လိုသည္ ကို ဆံုးျဖတ္ရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္းကိုလည္းေျပာသြားပါသည္။ ထို႔အျပင္ တုိင္းသူျပည္သားတို႔ လက္အတြင္း သို႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ျပန္၍ေရာက္ေနရကား တုိင္းျပည္တြင္ျဖစ္ေပၚသမွ် အနိဌာ႐ံုမ်ားအတြက္ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ ကို အျပစ္တင္တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ႏွင့္အင္အားတို႔ကို အလဟႆမျဖဳန္းၾကရန္ သတိေပးသြားပါသည္။
နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ရန္သံုးခဲ့ေသာ လက္နက္မ်ားသည္ လြတ္လပ္ေသာ ႏုိင္ငံတခုကို တည္တံ့ခုိင္ျမဲ၍ တိုးတက္ေစရန္အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကိရိယာမ်ားျဖစ္သည္ဟု အစဥ္အျမဲ မတြက္ဆႏုိင္ေၾကာင္း သူ ျပည့္ ျပည့္၀၀ နားလည္ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမိသားစု အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ မွန္ကန္ေသာေနရာမွ ပါ၀င္ေဆာင္႐ြက္ႏုိင္မည့္ အနာဂတ္ကာလကိုေမွ်ာ္မွန္းကာ စစ္မွန္ေသာ အမ်ဳိးသားေရး သည္ ႏုိင္ငံတကာအေရးကို အေထာက္အကူျပဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ ျမင္ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္း၏အျမင္ သည္ ေသြးထြက္ေအာင္မွန္သျဖင့္ အခ်ဳိ႕လူမ်ား မခံသာေသာ စကားမ်ဳိးကုိေျပာရန္မတြန္႔ဆုတ္ပါ။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ သူ၏ ေနာက္ဆံုးမိန္႔ခြန္းတြင္ ျပည္သူတို႔အား မိမိတို႔၏ ခ်ဳိ႕ယြင္း ခ်က္မ်ားကို ျပဳျပင္ရန္၊ စည္းကမ္းရွိရန္၊ ဇဲြ၀ိရိယႀကီးရန္ႏွင့္ အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ရန္ စသျဖင့္ ေဆာ္ၾသခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရး၏ အက်ဳိးအရသာမ်ား ျပည့္၀စြာ မခံစားႏုိင္မီ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ုန္းကန္ႀကိဳးစားရ ဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း သတိေပးခဲ့၏။
ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ၿပီး မိမိကိုယ္ကို ဆန္းစစ္ႏုိင္စြမ္းရွိသူပီပီ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ သူ၏ အားနည္းခ်က္မ်ား ကို ျပဳျပင္ရန္လိုေၾကာင္းကိုလည္း မိတ္ေဆြမ်ားအား ၀န္ခံခဲ့ပါသည္။ ေက်ာင္းသားေတာ္လွန္ေရးသမား လူငယ္ တေယာက္တြင္ သည္းခံခြင့္လႊတ္ႏုိင္ေသာ အျပစ္အနာမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ၏အထင္ကရ ေခါင္းေဆာင္တြင္မူကား လက္ခံခြင့္လႊတ္ဖြယ္ မဟုတ္ေပ။ အေခ်ာကိုင္ရန္လိုေနေသာ အမူအက်င့္မ်ား ရွိေနေသး၏။ အဆင္မေျပလွ ေသာ ေဒါသႀကီးတတ္ျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရေပဦးမည္။ လူမႈဆက္ဆံေရးတြင္လည္း မည္မွ်ပင္ ၿငီးေငြ႔ဖြယ္ျဖစ္ေစ ေလာက၀တ္ပ်ဴငွာေစရန္ ေလ့က်င့္ရေပဦးမည္။
အာဏာလဲႊေျပာင္းေရး အစီအစဥ္မ်ားကို လ်င္ျမန္စြာ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ တိုးတက္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ ခဲ့ပါသည္။ ေမလတြင္ က်င္းပေသာ ညီလာခံ၌ ဖဆပလအဖဲြ႔ခ်ဳပ္သည္ မိမိတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ မူ၀ါဒကို ခ်မွတ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံဟူ၍ ေခၚတြင္မည့္ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ သမၼတႏုိင္ငံ၏ အေျခခံဖဲြ႔စည္းပံု ဥပေဒမူၾကမ္းကို ေရးဆဲြရန္ ေကာ္မတီကိုလည္း ဖဲြ႔စည္းလိုက္ပါသည္။ ခက္ခဲ ဆင္းရဲစြာ လံုးပမ္းခဲ့ရေသာ ပန္းတိုင္ လက္တကမ္းမွ်သာ ရွိေတာ့သည္ျဖစ္၍ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ တင္းမာမႈ မ်ားေလ်ာ့ကာ ပိုမို၍ ေပ်ာ့ေျပာင္းခ်ဳိသာလာ၏။ သူ၏ တပ္မ်ားကို ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့စဥ္က အံႀကီးတခဲခဲႏွင့္ ေတြ႔ျမင္ရေသာ လူငယ္စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္၏ ပံုပန္းသ႑ာန္ႏွင့္ကား သိသိသာသာ ျခားနား လာပါသည္။ သူ၏ အတြင္းအျပင္သည္ ၾကည္လင္တည္ၿငိမ္၍ ေသာကကင္းစင္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနပါသည္။ သို႔ ေသာ္လည္း ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္းသည္လည္း နက္႐ႈိင္းလွပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံေရးမွ အနား ယူကာ မိသားစုကိစၥမ်ား၊ စာေပေရးသားျခင္းကိစၥမ်ားကိုသာ အခ်ိန္ျပည့္ေပး၍ လုပ္ေဆာင္လိုလားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဤဆႏၵကား မျပည့္၀ခဲ့ပါ။ ဇူလိုင္လ (၁၉) ရက္ေန႔ အမႈေဆာင္ေကာင္စီ အစည္းအေ၀းထိုင္ေန စဥ္ အေစာင့္အၾကပ္မ်ားမရွိေသာ စည္းေ၀းခန္းထဲသို႔ ယူနီေဖာင္း၀တ္လူတစု တြန္း၀င္လာ၍ စက္ေသနတ္ မ်ားႏွင့္ပစ္ခတ္ရာ ဦးေအာင္ဆန္း၊ သူ၏အကိုႀကီး ဦးဘ၀င္း အပါအ၀င္ ေကာင္စီ၀င္ (၆) ဦး၊ အထက္တန္းအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိတဦးႏွင့္ ကိုယ္ရံေတာ္ေလးတဦးက်ဆံုးခဲ့ရပါသည္။ လူသတ္သမားမ်ား ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ သြားခဲ့ေသာ္လည္း၊ ၎တို႔အား ဦးေစာေနအိမ္သို႔ ေျခရာခံလိုက္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းသည္ အၾကံ ႀကီးသူတေယာက္ျဖစ္ၿပီး ‘ေကာင္ေလးတေယာက္ပါပဲ’ ဟူ၍ သူ သတ္မွတ္ေလ့ရွိေသာ ဦးေအာင္ဆန္း ႏုိင္ငံ့ ေခါင္းေဆာင္အဆင့္သို႔ တရွိန္ထိုးတက္သြားသည္ကို လက္မခံႏိုင္ခဲ့ေပ။
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ႏွင့္ လန္ဒန္သို႔ ထြက္ခြာမသြားမီ လအနည္းငယ္အလိုေလာက္တြင္ ကာကီ၀တ္စံု ၀တ္ဆင္ထားသူမ်ားက ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္သျဖင့္ ဦးေစာမ်က္ေစ့တြင္ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါသည္။ ဦးေစာသည္ ဤ ကိစၥတြင္ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္တပ္ဖဲြ႔၀င္မ်ား၌ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ယူဆကာ ကလဲ့စားေခ်ျခင္းျဖစ္ သည္ဟု အခ်ဳိ႕ကခန္႔မွန္းၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာင္စီတခုလံုးအား သုတ္သင္ေခ်မႈန္းရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားကို ရွင္းလင္းသုတ္သင္လိုက္ျခင္းျဖင့္ သူသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာ မည္ဟူေသာ ထူးဆန္းသည့္ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးကို ဦးေစာ စီစဥ္ခဲ့ဟန္တူပါသည္။ ဦးေစာအေပၚ ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ရန္ အားေပးကူညီမႈအတြက္ အျပစ္ရွိေၾကာင္း စီရင္ဆံုးျဖတ္ၿပီး ေသဒဏ္ခ်မွတ္ လိုက္ပါသည္။
ဦးေအာင္ဆန္း ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားေသာ္လည္း သူ၏ ဘ၀ကိုေပး၍ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရေသာ လြတ္လပ္ေရး ကိုသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရရွိခဲ့ပါသည္။ အသက္ရွင္က်န္ခဲ့ေသာ ဖဆပလ၀င္မ်ားအနက္ အဆင့္ျမင့္ဆံုးျဖစ္ေသာ ဦးႏုသည္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးမ်ားကို ဆံုးခန္းတုိင္ ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္သြားၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို ေမြးဖြားခဲ့ပါသည္။
နိဂံုးေခတ္သစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္း သုေတသီတဦးျဖစ္သူ အေမရိကန္ပညာရွင္ ဖရင့္၊အင္၊ထေရဂါ ေရးသားခဲ့ ေသာ ေအာက္ပါ စကားေကာက္ႏုတ္ခ်က္ကို ဤေနရာ၌ ေဖာ္ျပက သင့္ေတာ္မည္ထင္ပါသည္။ မဟာလူသား တဦး၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္သာ ျဖစ္ရပ္စဥ္ကို တင္ျပျခင္းသည္ သမုိင္းကို လဲြမွားစြာ ျမင္ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။ ဤစာအုပ္တြင္လည္း ထိုကဲ့သို႔ တင္ျပျခင္းမ်ဳိး အတုိင္းအတာတခုအထိ ပါ၀င္ခဲ့ပါလွ်င္ ထိုအတိုင္းအ တာအထိ လဲြမွားေသာအျမင္ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က ျမန္မာျပည္အေျခအေနအရ သခင္မ်ား ႏုိင္ငံေရးရာထူးေနရာ ရရွိခဲ့ခ်ိန္မွစ၍ လြတ္လပ္ေရးအ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ျဖစ္ေသာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါ ရီလတိုင္ (၁၂) ႏွစ္ကာလအတြင္း စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈမ်ားကို ျဖစ္ရပ္စဥ္အလံုးစံုအေပၚ လႊမ္းျခံဳခဲ့ေသာ ေအာင္ ဆန္း၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ႐ႈေထာင့္မွ စိစစ္ျခင္းကား မွန္ကန္သင့္ေလ်ာ္သည္ဟု ထင္မိပါသည္။
အျခားတဖက္မွၾကည့္လွ်င္လည္း အထက္ေဖာ္ျပပါ သေဘာတရားကား မွန္ကန္ပါသည္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ေနာက္ခံကားကို အေျချပဳ၍သာ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ဘ၀ကို ေလ့လာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ခ်ဥ္းကပ္နည္းသည္ သူ၏ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအပိုင္းကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈရာေရာက္ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူ႔အသက္ (၂၀) ေက်ာ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းသားႏုိင္ငံေရးေလာကထဲ ၀င္ခဲ့စဥ္ကစ၍ သူ၏ ဘ၀ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈသည္ ခဲြျခား၍မရေလာက္ေအာင္ ေရာေထြးဆက္ႏြယ္ေနသည့္အျပင္ ဦးေအာင္ဆန္းကား သူ၏ အဇၩတၱသႏၱန္ ႏွင့္ ကြာျခားေသာ ဗဟိဒၶအသြင္ကို လူထုေရွ႕ေမွာက္ ဘန္းျပသူမ်ဳိး မဟုတ္ခဲ့ပါ။ သူ၏ ႐ုပ္ပံုလႊာတခုလံုးကို ျခံဳ၍ ၾကည့္ပါက ျမင့္မားေသာရည္မွန္းခ်က္၊ ခုိင္မာျပတ္သားေသာ စိတ္ဓာတ္တို႔ျဖင့္ သူ၏ႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရေစ ရန္ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးခဲ့ေသာ သိကၡာသမာဓိ ႀကီးမားသည့္ လူငယ္တဦးကို ျမင္ရေပမည္။
သူ၏ ႏုိင္ငံေရးအတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ သူ၏ ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့သျဖင့္ သူ႔အား သစၥာေဖာက္ဟု ျမင္ခဲ့သူတို႔က ဦးေအာင္ဆန္းသည္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈလိုလားသျဖင့္ အၾကင္နာ ကင္းသည္၊ ဆင္ျခင္တံုတရား ေခါင္းပါးသည္၊ ႏွစ္ဖက္ခြၽန္လုပ္တတ္သည္ဟု စြပ္စဲြခဲ့ၾက၏။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ စြပ္စဲြ ခ်က္မ်ားကို သူ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွတ္တမ္းအေပၚ အေျချပဳ၍ အကဲျဖတ္ႏုိင္ပါသည္။ အျခားသူမ်ား ပိုမို၍ ေကာင္းမြန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏုိင္သည္ဟု သူ ယံုၾကည္သ၍ ေနာက္လိုက္ေနရာမွ တာ၀န္ကို ေစတနာ ျပည့္၀စြာထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ သူတဦးတည္းသာ တုိင္းျပည္ကို ညီၫြတ္မႈေပးကာ လြတ္လပ္ေရးပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရန္ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားလာေသာအခါမွ သူသည္ ဗဟိုမ႑ိဳင္ေနရာကို ယူ ခဲ့ပါသည္။
ေက်ာင္းသားဘ၀ကပင္ သူ၏ ရင္းႏွီးေသာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္ခဲ့သူ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက မည္သူကမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ေပးခဲ့သည္မဟုတ္ဘဲ သူ၏ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ ႂကြယ္၀မႈ ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ သုန္မႈန္ျခင္းႏွင့္ စိတ္လႈပ္ရွားသျဖင့္ ေပါက္ကဲြျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအက်ဳိးငွာ စုေပါင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ား ခ်ရာတြင္ သူ၏ ပုဂၢဳိလ္ေရးရာခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ အလိုဆႏၵတို႔ကို မည္ေသာအခါမွ် အသားမေပးခဲ့ေခ်။ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပဲြအဆင့္ဆင့္၌ သူသည္ ရင္းႏွီးေသာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆာင္ ႐ြက္၍ တရားမွန္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ားကို လက္ခံကာ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္မည္ထင္ပါက တာ၀န္မ်ားကို လဲႊေျပာင္းခဲြ ေ၀ေပးပါသည္။သို႔ေသာ္ ကိုယ္က်ဳိးရွာသမားမ်ား၊ တာ၀န္မဲ့လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကို ထိပါးႏုိင္မည့္ အလုပ္ ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကို သည္းမခံပါ။
သူသည္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ၀ါဒတို႔ကို ယံုၾကည္လက္ခံကာ သူ၏ ကုိယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရလုပ္ပါက ပိုမို၍ေကာင္းမြန္မည္ျဖစ္ေသာအခ်ိန္အခါမ်ား၌ပင္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား ၏ အလိုက် ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္လည္းရွိခဲ့၏။ အမႈေဆာင္ေကာင္စီေခါင္းေဆာင္အေနႏွင့္ သူ၏အျမင္ကို အျခား သူမ်ားလက္ခံေစရန္ အေပၚစီးႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ အားလံုးက လြတ္လပ္၊ ပြင့္လင္း၊ ျပည့္စံုစြာ ေဆြး ေႏြးၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၾကပါသည္။
သူကိုယ္တုိင္ ပြင့္လင္းစြာ ၀န္ခံခဲ့သည့္အတုိင္း သူသည္ အမွားအယြင္း ကင္းသူမဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သူ၏ စိတ္ ရည္ဥာဏ္ရည္ကား အစဥ္သျဖင့္ ႀကီးထြားတုိးတက္ႏုိင္စြမ္းရွိခဲ့ပါသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ အစြန္းေရာက္ တယူသန္သမားမ်ားကုိ စဲြေဆာင္ႏုိင္စြမ္းထက္ မိမိတို႔ ယံုၾကည္ေလးစားေသာ ေခါင္းေဆာင္ေအာက္တြင္ စိတ္ ၿငိမ္းေအး ကိုယ္ခ်မ္းသာစြာျဖင့္ မိမိတို႔ဘ၀ကို ႏွင္လိုေသာ သာမန္ျပည္သူတို႔ကို စဲြေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိခဲ့ပါသည္။ ျပည္သူတို႔သည္ ၎တို႔ေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း အရည္အေသြးမ်ား ဦးေအာင္ဆန္း၌ ရွိသည္ ဟု ျမင္ခဲ့၏။ သူကား ကိုယ္က်ဳိးထက္ ႏုိင္ငံ့အက်ဳိးကို ဦးစားေပးခဲ့သည္။ သူ၏အာဏာ အထြတ္အထိပ္ ေရာက္ ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ပင္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ဟန္ပန္မရွိ ေနထိုင္ခဲ့သည္။
ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ အထူးအခြင့္အေရးမ်ားကို မမက္ေမာဘဲ ေခါင္းေဆာင္မႈတာ၀န္မ်ားကို လက္ခံခဲ့သည္။ ထို႔ အျပင္ သူသည္ ႏုိင္ငံေရးပါးနပ္လိမၼာမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကြၽမ္းက်င္မႈစြမ္းအားႀကီးေသာ္လည္း သူ၏အတြင္း သေဘာထား၏ နက္႐ႈိင္းလွေသာ ႐ိုးသားမႈကား မည္ေသာအခါမွ် တိမ္ေကာသြားျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူလူထုအတြက္ ဦးေအာင္ဆန္းသည္ မိမိတို႔ လိုလားေတာင့္တေနခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာကိုဆည္ ရန္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သူျဖစ္ပါသည္။ သူ၏ ဘ၀သည္ ျပည္သူတို႔ စိတ္အားတက္ႂကြ အတုယူဖြယ္ရာျဖစ္သကဲ့သို႔ သူ႔အား သတိရလြမ္းဆြတ္ျခင္းသည္ ျပည္သူတို႔၏ ႏုိင္ငံေရးအသိစိတ္ကို လမ္းမလဲြေစရန္ ထိန္းကြပ္မႈအျဖစ္ တည္ရွိလ်က္ေနပါသည္။
ေအာင္ဆန္းစုၾကည္
No comments:
Post a Comment